• Αρχική
  • pindus hikking - περιοδικό ΕΠΑΘΛΟ

Άπατη Αγράφων

Ypotitlos: Το μυστικό φαράγγι
Photo anoigmatos:
Κείμενα: Χρήστος Κανατάς
Photographer(s): Χρήστος Κανατάς
Teuxos: τεύχος 138
Prologos: Στα μαγικά Άγραφα, την καρδιά της ορεινής Ελλάδας, ο κατακτητής δεν πάτησε το πόδι του τα χρόνια της υποδούλωσης. Τον απέτρεψε, σε βαθμό υπερβολής, η βουνήσια μορφολογία και το ανυπότακτο των κατοίκων τους. Ανάλογα, δύσκολα θα πατήσει το πόδι του ο περιηγητής στη μυστικιστική Άπατη, που παραμένει ένας καλά κρυμμένος θησαυρός στα σπλάχνα της Πίνδου. Ένα σπάνιο, άγνωστο, πανέμορφο σπηλαιώδες φαράγγι που όμοιό του δεν έχεις ξαναδεί και σου υπόσχεται μια μοναδική εμπειρία όταν διεισδύσεις στο εσωτερικό του.
Quote 2: Το άνοιγμα της Άπατης σε παραπέμπει σε ιστορίες του Τόλκιν από τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών. Ήδη από μακριά, καθώς κατεβαίνεις, βλέπεις να σχίζεται βαθιά το βουνό σαν να το ’χει χαρακώσει τεράστιο μαχαίρι και σκέφτεσαι με δέος ότι αυτό θα είναι το φαράγγι το Απάτητο.
Quote 3: Είναι τόσο πλούσιες σε εντυπώσεις οι εκδρομές που διοργανώνει η Pindus Hiking, ώστε παρόλο που φεύγεις για τριήμερο νομίζεις ότι έλειψες βδομάδες!
Keimeno (part1):

Άγραφα. Αμέσως θα σκεφτείς ότι η ομορφιά του τόπου είναι απερίγραπτη. Μια πρόσκληση για ταξίδι σε αυτόν τον τόπο είναι απλά μια προσφορά που δεν μπορείς να αρνηθείς. Θες να πας και να ξαναπάς, να ζήσεις μια ακόμη φορά την άγρια ομορφιά τους. Εδώ είσαι στο βουνό, με όλη τη σημασία της λέξης, καθώς παντού γύρω σου ξεπροβάλουν βουνοκορφές. Και η φύση στα καλύτερά της. Ο Παναγιώτης Δαγρές της Pindus Hiking μοιράζεται ακριβώς αυτό το συναίσθημα: από τα τόσα υπέροχα μέρη που θα σε ταξιδέψει, θεωρεί τον τόπο αυτό ως κάτι το μοναδικό.

Μια που μου το πρότεινε, μια που φύγαμε! Συναντιόμαστε νωρίς το απόγευμα στην Κόρινθο και το σούρουπο ήδη βρισκόμαστε στο ταβερνάκι «Πανόραμα» του Κώστα Γαντζούδη στα Επινιανά, με την απίστευτη θέα στις γύρω κορυφές! Νιώθουμε ως Ολύμπιοι θεοί απολαμβάνοντας το νέκταρ του οίνου και το αμβροσιακό δείπνο μαγειρεμένο από την κυρία Γιώτα. Βουνίσιοι ακρίτες, το ζευγάρι ζει μόνιμα εδώ και κρατά ζωντανό τον τόπο παρέχοντας διαμονή και καλό φαγητό. Και ο τόπος σε αποζημιώνει προσφέροντας άφθονο ελατίσιο οξυγόνο στα 1000 μέτρα υψόμετρο και ασύγκριτη ομορφιά!

 

Ασπρόρεμα

 Το ξημέρωμα βρίσκει την ομάδα να έχει μεγάλη προσμονή για την πρώτη πορεία της εκδρομής, στο φαράγγι του Ασπρορέματος. Δεν θα επεκταθούμε πολύ γιατί έχουμε βρεθεί πάλι στο ονειρεμένο αυτό μονοπάτι κι έχουμε κάνει αφιέρωμα πρόσφατα. Πραγματικά, είναι ένα από τα πιο όμορφα μονοπάτια της χώρας μας και συνδέει το Ασπρόρεμα με τα Επινιανά. Ο Κώστας στο «Πανόραμα» θα θυμηθεί πώς, όταν ήταν κι αυτός μικρός, ερχόντουσαν κάθε μέρα τα παιδιά από το χωριό περπατώντας, χάρη σε αυτόν τον δρόμο, και διανύοντας πολλά χιλιόμετρα για να πάνε σχολείο. Το ίδιο συνέβαινε κι από το χωριό Ανηφόρα, όπου οι μαθητές περπατούσαν μέσα από το μονοπάτι που θα βαδίσουμε την επομένη και θα μας οδηγήσει στη μυστικιστική Άπατη. Αλλά και από άλλα Αγραφοχώρια, έως και μισό αιώνα πίσω, τότε που οι οικισμοί συνδέονταν ακόμη μόνο με μονοπάτια.

Στις μέρες μας τα μονοπάτια – εάν αποτελούν αξιόλογους περιηγητικούς προορισμούς, όπως αυτό του Ασπρορέματος – θα συντηρηθούν και θα αναδειχθούν. Διαφορετικά, η φύση θα τα εξαλείψει, θα τα κάνει κομμάτι της σιγά σιγά, σβήνοντάς τα από τον χάρτη μια για πάντα.

Ξεκινήσαμε οδικώς κι αφού περάσαμε από το χωριό Τρίδεντρο, συνεχίσαμε να ανεβαίνουμε προς τις κορφές των Αγράφων. Μόλις φτάσαμε ψηλά, εκστασιαστήκαμε! Γύρω μας παντού οι μύτες των βουνών κι εμείς μέρος αυτής της ουράνιας ομορφιάς. Πανέμορφα καταπράσινα λιβάδια εναλλάσσονται με ελατοδάση σε ένα παρθένο, απαράμιλλο βουνήσιο τοπίο. Πουθενά, όσο κι αν χάνεται το μάτι, δεν αντικρίζεις ίχνος πολιτισμού, μόνο μια ατέλειωτη ορεινή Εδέμ. Αποβιβαζόμαστε εδώ και συνεχίζουμε με τα πόδια, 7 χλμ. κατηφορικό χωματόδρομο, μέχρι να φτάσουμε στο εγκαταλειμμένο Ασπρόρεμα, γιατί ο δρόμος δεν είναι ακόμα κατάλληλος για το αυτοκίνητο, όπως θα μας πει ο Κώστας. Από το χωριό ξεκινά το μονοπάτι, αλλά αντί να το χρησιμοποιήσουμε επιλέγουμε για τις επόμενες δύο ώρες να κάνουμε ποταμοδιάσχιση (river trekking) και η ομορφιά του φαραγγιού πραγματικά μας ανταμείβει. Κάποια στιγμή, συναντάμε ένα γεφύρι και από εκεί μπαίνουμε στο μονοπάτι. Πολλές φορές σκαμμένο μέσα στο βράχο, περνά από ψηλά, σύριζα με τον γκρεμό και με εντυπωσιακή θέα στο φαράγγι! Σου κόβει την ανάσα η ομορφιά του! Είναι σκεπαστό με βλάστηση στο μεγαλύτερο τμήμα του και πολύ καλά συντηρημένο πρόσφατα, ύστερα από τις προσπάθειες της ομάδας «Οξυγόνο των Αγράφων» και την αιγίδα του Δήμου των Αγράφων. Όπως μάλιστα μου εξιστόρησαν μέλη της ομάδας σε μεταγενέστερη επίσκεψή μου στον τόπο, στοχεύουν να συνεχίσουν τη διάνοιξη-συντήρησή του ως την κορυφή Ντελιδήμι! Κατάκοποι ύστερα από τη μακριά πορεία μας, αλλά γεμάτοι με όμορφες εικόνες, φτάνουμε στη βάση μας, τα Επινιανά.

Keimeno (part2):

Προς το ρέμα της Φτέρης

Τη δεύτερη μέρα περιμένουμε πώς και πως την επίσκεψη στην Άπατη. Ξεκινάμε από τα Επινιανά και μετά από σύντομη πορεία σε χωματόδρομο με το αυτοκίνητο, κατεβαίνουμε και συνεχίζουμε με τα πόδια. Σύντομα φτάνουμε σε ένα ξωκλήσι. Μπροστά μας απέραντη θέα και πάλι προς τα βουνά κι από κάτω μας ατέλειωτος ο Αγραφιώτης ποταμός να τα διασχίζει. Μαζί και η συμβολή του με το ρέμα της Φτέρης, τον παραπόταμό του, που χαράζει κι αυτός βαθιά τις αγέρωχες κορφές. Σε αυτόν θα κατεβούμε κι εμείς μέσα από το δάσος, για να προσεγγίσουμε το εξαίσιο κόσμημα στον κόρφο του, την Άπατη.

Επιλέγουμε να ακολουθήσουμε ένα μονοπάτι που οδηγεί απευθείας στο χωριό Ανηφόρα και στην Άπατη. Το πρόβλημα είναι ότι δεν το έχει ξαναβαδίσει κανείς μας και ότι δεν είναι σηματοδοτημένο, ούτε ευρέως χρησιμοποιούμενο. Η βλάστηση, που δεν κοιμάται αλλά εργάζεται ασταμάτητα, έχει φροντίσει να μας δημιουργήσει μεγάλες δυσκολίες εξαφανίζοντας και αφομοιώνοντας σε πολλά σημεία την οδό που μέχρι και πριν λίγες δεκαετίες οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν καθημερινά! Στο τέλος όμως βρίσκουμε τον δρόμο μας, συναντάμε το ποτάμι και την είσοδο της Άπατης.

 

Φαράγγι Άπατης

Σε παραπέμπει σε ιστορίες του Τόλκιν από τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, το άνοιγμα της Άπατης. Ήδη από μακριά, καθώς κατεβαίνεις, βλέπεις να σχίζεται βαθιά το βουνό σαν να το ’χει χαρακώσει τεράστιο μαχαίρι και σκέφτεσαι με δέος ότι αυτό θα είναι το φαράγγι το Απάτητο. Όταν φθάνεις όμως στην είσοδο, η αίσθηση είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή. Ένα στενό και πανύψηλο άνοιγμα χάσκει, με καθάριο, κρυστάλλινο, παγωμένο νερό στη βάση του. Η ψυχρή αύρα, που έρχεται μέσα από τη σχισμή, σου δημιουργεί ανατριχίλα κι αμέσως αντιλαμβάνεσαι ότι, πραγματικά, βρίσκεσαι μπροστά σε μια μυστικιστική δοκιμασία!

Μπαίνοντας στα άδυτα του νέου, πρωτόγνωρου αυτού κόσμου, υπερνικάμε το πρώτο σοκ: Βαδίζουμε το αρχικό τμήμα του υπόγειου φυσικού τούνελ με το πολύ κρύο νερό ως τον λαιμό και τα χέρια μας ψηλά, κρατώντας ό,τι εξοπλισμό φέρουμε για να απαθανατίσουμε τη μοναδική εμπειρία! Οι ιαχές ενθουσιασμού περιπλέκονται και γίνονται ένα με τα ουρλιαχτά από την κρυάδα, καθώς έχουμε εισέλθει σε ένα μαγικό λαμπερό χώρο! Το φως προσπαθεί κι αυτό να βρει τον δρόμο του μέσα από τα ελάχιστα ανοίγματα, άλλες φορές καταφέρνοντάς το κι άλλες όχι, λες και δεν θέλει να χάσει το μοναδικό αυτό θέαμα. Οι πολύχρωμες πέτρες στα πόδια μας και το ολοδιάφανο νερό που κελαρύζει από πάνω τους κι ανάμεσά τους κάνει τα χρώματά τους ακόμη πιο έντονα. Οι ραβδώσεις των τοιχωμάτων που αλλάζουν συνέχεια τονικότητα. Τα τοιχώματα που ορθώνονται ψηλά ψάχνοντας, όπως και το βλέμμα μας, να βρουν τον ουρανό και ίχνη βλάστησης στην κορυφή. Οι κορμοί των δέντρων που στριμώχνονται σφηνωμένοι μέσα στα στενά περάσματα παρασυρμένοι από τη δύναμη της ροής και αποτελούν κι αυτοί τμήμα του διακόσμου. Μα πάνω απ’ όλα, η ατμόσφαιρα που σου δημιουργεί τρελή χαρά στα όρια του τρόμου! Η μυστηριακή περιήγησή μας στα άδυτα της Άπατης δεν κρατά πολύ, καθώς το μήκος του σπηλαιώδους φαραγγιού δεν είναι μεγάλο. Σε δέκα λεπτά το φαράγγι ανοίγει και συνεχίζει χωρίς να φαίνεται πια τόσο εντυπωσιακό. Γυρνάμε και σύντομα αναδυόμαστε από την Άπατη για να πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής.

Keimeno (part3):

Ρέμα της Φτέρης, Φαράγγι Αγραφιώτη

Περπατάμε μέσα στο ρέμα της Φτέρης. Στην πορεία μας συναντάμε πηγές με ολοκάθαρο νερό και ανεφοδιαζόμαστε, έναν πανέμορφο καταρράκτη και σημεία με πλήθος από πεταλούδες. Πλατάνια παντού με ρίζες σαν έργα ξυλόγλυπτα. Στο διάβα μας, πάνω στις στρογγυλές ποταμίσιες πέτρες, το νερό μας συντροφεύει κυλώντας στην ίδια κατεύθυνση με τη δική μας. Δεν αργούμε να συναντήσουμε τον Αγραφιώτη και το γεφύρι της Ανηφόρας.

Το πέτρινο γεφύρι και η τοποθεσία είναι τόσο όμορφα που μια στάση για φαγητό και τσιπουράκι επιβάλλεται! Ανακτούμε λίγο τις δυνάμεις μας και συνεχίζουμε αριστερά τον Αγραφιώτη, προς τα Επινιανά. Από εδώ και πέρα πολλές φορές αναγκαζόμαστε να διασχίζουμε τον φαρδύ ποταμό και δυσκολευόμαστε, αλλά σύντομα το φαράγγι στενεύει και γίνεται πολύ όμορφο! Νερά ολοκάθαρα σταλάζουν από τα βράχια και σταματάμε για να δροσίσουμε πολλές φορές τα χείλη μας, ενώ δεν αργούμε να συναντήσουμε το λεγόμενο «Πιγγιανιώτικο Πανταβρέχει» ή «τρύπα της Οσκιλιανής». Είναι και το πιο βαθύ σημείο, με το νερό να φτάνει ως το στήθος σου και με τη συνοδεία μουσικής από πολυάριθμα καταρρακτάκια που κυλούν από πάνω και δίπλα σου! Το τελευταίο αυτό μέρος, πριν επιστρέψουμε στα Επινιανά και πάρουμε στη συνέχεια τον δρόμο του γυρισμού για τις πόλεις μας, είναι τόσο όμορφο που για πολλούς θα μπορούσε να είναι κύριος προορισμός. Για μας όμως είναι απλά ένα ακόμη σημείο ενδιαφέροντος.

Είναι τόσο πλούσιες σε εντυπώσεις οι εκδρομές που διοργανώνει η Pindus Hiking, ώστε παρόλο που φεύγεις για τριήμερο νομίζεις ότι έλειψες βδομάδες! Η Άπατη, όπως και το φαράγγι «Στενό Αθαμανίας» είναι δυο σπάνια ευρήματα της ελληνικής φύσης που έχει ανακαλύψει και αναδείξει μετά από έρευνα και επανειλημμένες επισκέψεις στα βάθη της Πίνδου η Pindus Hiking κι εμείς οι τυχεροί που από κοντά τα ανακαλύπτουμε!

Σπεύδετε κι εσείς να μαζεύετε εμπειρίες σας συνιστούμε, λοιπόν, να δημιουργείτε αναμνήσεις, να πραγματοποιείτε μικρές αποδράσεις και να απολαμβάνετε τις ομορφιές που τόσο απλόχερα μας προσφέρει η Φύση, για όσο μπορεί να μας τις προσφέρει και όσο κι εμείς προλαβαίνουμε. Το ηχηρό αυτό μήνυμα μάς το ξεκαθάρισε με τον πιο σκληρό τρόπο το φετινό καλοκαίρι με τις υπερφυσικές θερμοκρασίες και τις καταστροφικότατες πυρκαγιές. Αποθηκεύστε μέσα σας την ομορφιά του σήμερα και προσπαθήστε να την διατηρείτε με όλες σας τις δυνάμεις.

 

Photos (set 1):
  • images/138/apati/gp1.jpg, Το επιβλητικό μονοπάτι στο Φαράγγι του Ασπρορέματος.
  • images/138/apati/gp3.jpg, Στη θέση «Αγνάντι» από Επινιανά προς Ανηφόρα, με την ονειρική θέα προς τα βουνά και τον Αγραφιώτη.
Photos (set 2):
  • images/138/apati/gp16.jpg, Το εντυπωσιακό Πιγγιανιώτικο «Πανταβρέχει».
  • images/138/apati/gp11.jpg, Περπατώντας στο ρέμα της Φτέρης.
  • images/138/apati/gp5_2.jpg, Στον μαγικό κόσμο της Άπατης.
Photos (set 3):
  • images/138/apati/gp8.jpg, Αναζητώντας τον ουρανό στην οροφή των συμπληγάδων του φαραγγιού.
  • images/138/apati/gp6.jpg, Ορμητικά κυλούν τα νερά στο κλειστό φαράγγι.
  • images/138/apati/gp13.jpg, Το πέτρινο γεφύρι της Ανηφόρας.
  • images/138/apati/gp5.jpg, Περνώντας το Πιγγιανιώτικο «Πανταβρέχει».
Plirofories:

Info box

Aν έχετε τον χρόνο, επισκεφθείτε την Παναγιά της Στάνας, το μοναστήρι-αετοφωλιά απέναντι από τα Επινιανά. Επίσης, αξίζει μια στάση στο πανέμορφο Τρίδεντρο για να πιείς κάτι στο παραδοσιακό καφενείο με την απίστευτη θέα στην «Κοιμωμένη των Αγράφων», την κορυφογραμμή που μοιάζει με κορίτσι που κοιμάται.

Κρατήσεις και πληροφορίες για το πρόγραμμα των εξορμήσεων της Pindus Hiking: τηλ. 6948 949789, Παναγιώτης Δαγρές.    FB: northpindoshikingpindushiking.gr