Από την Καρδαμύλη ως τη Φλώρινα

Hellastrek / Save Greek Mountains

54 ημέρες, 1050 χιλιόμετρα και 23 κορυφές, με συνολική ανάβαση 50.000 μέτρων κι άλλα τόσα χιλιόμετρα κατάβασης… Τόσο περπάτησαν ο Γιάννης Δημητράκης και η Πηνελόπη Παρασκευοπούλου μαζί με δεκάδες ακόμη συνοδοιπόρους από όλη την Ελλάδα το καλοκαίρι του 2020. Το όλο εγχείρημα πήρε τον τίτλο Hellastrek / Save Greek Mountains και πέρα από την ορειβατική πρόκληση, σκοπό είχε να ευαισθητοποιήσει τους κατοίκους των ορεινών χωριών σχετικά με το θέμα της αλλοίωσης του ορεινού περιβάλλοντος από την αλόγιστη εγκατάσταση ανεμογεννητριών.

Θυμάμαι τον εαυτό μου στις αρχές της δεκαετίας του ’90 να διαβάζω στις ΚΟΡΦΕΣ τα άρθρα του Παμπέρη για τις καλοκαιρινές διασχίσεις της Πίνδου και να ταξιδεύω μαζί του σε μέρη ονειρικά. Δυστυχώς, έχοντας άλλες προτεραιότητες, δεν κατάφερα να κάνω κάποια μεγάλη διάσχιση στην Πίνδο μέχρι το 2003», γράφει στο ετήσιο τεύχος του Πεζοπορικού Ομίλου Αθηνών Φυσιολατρικοί Ορίζοντες, ο Γιάννης Δημητράκης, πρόεδρος σήμερα του ΠΟΑ.

Ακολούθησαν δύο ακόμα διασχίσεις της Πίνδου με την τελευταία να λαμβάνει χώρα το 2015 και τη διάσχιση της Ρούμελης σε 15 ημέρες. «Από τότε πάντα τριγύριζε στο μυαλό μου να ενωθούν αυτές οι διασχίσεις και να γίνει μια μεγάλη διάσχιση από τη Ναύπακτο μέχρι τη Φλώρινα», σημειώνει ο Γιάννης. «Έτσι κάθε χρόνο πρόσθετα μια άγνωστη ως τότε διαδρομή στο μεγάλο ορειβατικό παζλ. Ο στόχος ήταν να γίνει η μεγάλη διάσχιση το καλοκαίρι του 2021, στην επέτειο των 30 χρόνων μου στο βουνό».

Η απόφαση πάρθηκε τελικά τον Μάιο του 2020, οπότε μπήκε και η Πελοπόννησος σ’ αυτήν την ορειβατική… ουτοπία η οποία ήταν τελικά εφικτή. Ο Γιάννης δεν έμεινε όμως μόνο εκεί. «Με απασχολούσε και το θέμα των ανεμογεννητριών που σαν λαίλαπα εξαπλώνονταν σε όλες τις κορυφογραμμές των βουνών μας. Άγραφα, Μικρή Ζήρεια, Οξυά, Ορεινή Ναυπακτία, Βόρειος Ταΰγετος, βουνά του Ασπροπόταμου, Λάκμος - ό,τι πιο ωραίο έχει η πατρίδα μας, θυσία στον βωμό του κέρδους των εταιριών…»

«Όσοι και όσες πιστεύετε ότι έχετε το κουράγιο και τη θέληση αλλά κι ο σκοπός της διάσχισης σας εκφράζει, σας περιμένουμε, είτε από την αρχή είτε από οποιοδήποτε άλλο σημείο σας βολεύει», διαβάζω στο ανοιχτό κάλεσμα που επικοινωνήθηκε μέσω του ΠΟΑ και των κοινωνικών δικτύων. Η διάσχιση τέθηκε επίσης υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Ορειβατικών Συλλόγων Αττικής και Ευβοίας και της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ορειβασίας-Αναρρίχησης (ΕΟΟΑ). Έτσι, μαζί με τέσσερις ακόμη συνοδοιπόρους, ο Γιάννης και η Πηνελόπη βρεθήκαν ένα ζεστό πρωινό της 1ης Ιουλίου να ανεβαίνουν από τα παλιά μονοπάτια της Καρδαμύλης στο φαράγγι του Βυρού με προορισμό το ξωκκλήσι του Αγ. Δημητρίου… Εμείς τους γνωρίσαμε σε ένα καφέ του Αμαρουσίου, όπου και διαμένουν οι δύο εκπαιδευτικοί και ορειβάτες που είναι ζευγάρι στο βουνό και στη ζωή. Ας τους ακούσουμε.

Οι Έλληνες έχουν καταλάβει πλέον ότι η άσκηση στη φύση χαρίζει ευεξία, διανοητική ισορροπία και σπάνια ψυχική ανάταση.

Αφετηρία από τα σοκάκια της Παλιάς Καρδαμύλης.
Άγιος Παντελεήμονας. Στην κορυφή του Ταϋγετου.
Λούσιος ποταμός, στη γέφυρα της Γόρτυνας.
Στον Πύργο των Πετμεζαίων, στους Άνω Λουσούς Καλαβρύτων.

54 ημέρες, 1050 χιλιόμετρα και 23 κορυφές, με συνολική ανάβαση 50.000 μέτρων!

Τι είναι για εσάς η πεζοπορία;

Τι έχετε κερδίσει από αυτήν; 

Είναι ένας τρόπος ζωής καθότι μας φέρνει σε επαφή με τα βουνά και τη φύση. Μας έχει μάθει να βάζουμε ψηλούς στόχους και να τους «κατακτούμε» με επιμονή και υπομονή. Έχουμε κερδίσει ψυχική και σωματική ευεξία, διανοητική ισορροπία και πολλούς φίλους με το ίδιο ενδιαφέρον.

 

Κάτι που σας έχει διδάξει;

Μας έχει διδάξει τη μετριοφροσύνη, καθώς συνειδητοποιούμε πόσο μικροί είμαστε μπροστά στο μεγαλείο της φύσης, να τη σεβόμαστε και να την παραδώσουμε ακέραια στις επόμενες γενιές.

 

Πώς προέκυψε η ιδέα γι’ αυτό το μεγάλο περιπατητικό ταξίδι;

Τι ήταν αυτό που σας ενέπνευσε; 

Δεν πρόκειται για περιπατητικό ταξίδι αλλά για μια ορειβατική περιπέτεια. Η αφορμή ήταν προσωπικοί ορειβατικοί στόχοι για τη συμπλήρωση 30 χρόνων δράσης στα βουνά αλλά και μια μορφή κινητοποίησης για την ευαισθητοποίηση του κόσμου σχετικά με την επερχόμενη καταστροφή του ορεινού τοπίου της χώρας μας από την αλόγιστη εγκατάσταση ανεμογεννητριών βιομηχανικού τύπου σε μεγάλα υψόμετρα.

 

Υπήρξε ανταπόκριση;

Μας ακολούθησαν περίπου 100 άτομα – κάποιοι έστω και για μια μέρα και έως 20-25 μέρες κάποιοι άλλοι. Από όλα τα μέρη της Ελλάδας με ηλικίες από την εφηβεία μέχρι ορειβάτες με πολλές δεκαετίες στο σακίδιο. Ένιωσα ότι μας ένωνε η αγάπη μας για τη φύση, για το περπάτημα στα βουνά, για την ικανοποίηση να διασχίζεις με τα πόδια τις ομορφιές της υπαίθρου, να αντιμετωπίζεις τις καιρικές συνθήκες, να κοιμάσαι τα βράδια σε μοναδικά μέρη, και, πάνω απ’ όλα, η προσπάθεια για την προστασία της φύσης, δίνοντας το μήνυμα για λιγότερη ανθρώπινη παρέμβαση.

Πείτε μου δυο λόγια για την όλη εμπειρία και τη διαδρομή που ακολουθήσατε;

Ξεκινήσαμε 1 Ιουλίου του 2020 από την Καρδαμύλη Μεσσηνίας διασχίζοντας προς βορρά τον Ταΰγετο, το Μαίναλο, τον Χελμό, τον Ερύμανθο και το Παναχαϊκό, μέσα σε 17 μέρες, καταλήγοντας στην Πάτρα, όπου είχαμε μια μέρα ξεκούραση. Στη συνέχεια μεταβήκαμε οδικώς μέχρι τη Ναύπακτο και διασχίζοντας τα βουνά της ορεινής Ναυπακτίας και την Καλιακούδα καταλήξαμε μετά από έξι μέρες στο Καρπενήσι. Έπειτα ακολούθησε η διάσχιση των Αγράφων και της Νότιας Πίνδου για να καταλήξουμε στο Μέτσοβο. Εκεί είχαμε πάλι μια μέρα ξεκούρασης πριν ξεκινήσουμε για τη διάσχιση των βουνών της Βόρειας Πίνδου, της Βάλια Κάλντα, του Σμόλικα, του Γράμμου και τέλος του Βαρνούντα για να καταλήξουμε μετά από 54 μέρες στη Φλώρινα.

Μέχρι τότε ποια ήταν η μεγαλύτερη σας πεζοπορική διαδρομή;

Είχαμε κάνει αρκετές μεγάλες διασχίσεις, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με μεγαλύτερη τη διάσχιση μέρους του Ψηλού Δρόμου των Πυρηναίων (HRP) σε 30 μέρες.

 

Πού διανυκτερεύατε;

Ποιες ήταν οι τυχόν δυσκολίες που αντιμετωπίσατε;

Διανυκτερεύαμε με αντίσκηνα, κυρίως σε χωριά για να βρίσκουμε το καθημερινό μας φαγητό. Η κυριότερη δυσκολία ήταν το τριήμερο στο οροπέδιο της Μεγαλόπολης, όπου τα χωριά που περάσαμε και μείναμε δεν είχαν δυνατότητα εστίασης και το αντιμετωπίσαμε κουβαλώντας το φαγητό μας για αυτές τις ημέρες.

 

Ποιο κομμάτι της διαδρομής ξεχωρίζετε;

Ειλικρινά δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε κάποιον τόπο καθώς κάθε βουνό και κάθε διαδρομή έχει τη δική της γοητεία και ξεχωριστή ομορφιά. Εξάλλου ο σχεδιασμός της διαδρομής ήταν τέτοιος, ώστε να περάσουμε από τα ωραιότερα ορεινά τοπία της δυτικής Ελλάδας στον άξονα Νότου-Βορρά.

 

Υπήρχαν εκπλήξεις;

Υπήρχαν και θετικές και αρνητικές εκπλήξεις στη διάσχιση. Τα θετικά σημεία ήταν η συμμετοχή πολλών γνωστών κι άγνωστων μέχρι τότε συνορειβατών, που περπάτησαν μαζί μας από μια μέχρι και 25 ημέρες. Οπωσδήποτε στα θετικά σημεία είναι κι η θερμή υποδοχή των ντόπιων σ’ όλα σχεδόν τα χωριά απ’ όπου περνούσαμε και οι εκδηλώσεις των τοπικών συλλόγων για την ενημέρωση των κατοίκων σχετικά με την επικείμενη καταστροφή των βουνών από την εγκατάσταση ανεμογεννητριών. Η μόνη αρνητική έκπληξη ήταν στο χωριό Φαλαισία της Πελοποννήσου, όπου μια μερίδα κατοίκων μας θεώρησε ανεπιθύμητους και κάλεσε την αστυνομία για να μας διώξει!

Ατενίζοντας τον Γράμμο από την κορυφή του Περήφανου.
Στην ψηλότερη κορυφή των Αγράφων, την Καράβα (2184 μ.), όπου θα τοποθετηθούν ανεμογεννήτριες.
Γεφύρι του Μύλου, στο Κλαυσί Ευρυτανίας.
Στο δόντι του Ερύμανθου
Αθαμανικά Όρη, κάτω από την ψηλότερη κορυφή Κακαρδίτσα στα 2429 μ.

Οι πράξεις ακτιβισμού συνιστούν ακριβώς αυτό, υπέρβαση του ατόμου σε μια εποχή σαν τη δική μας όπου όλα συνωμοτούν στην ενίσχυση του ατομικισμού.

Υπήρχε φόβος;

Κανένας φόβος, καθώς η άγρια πανίδα είναι ακίνδυνη στην Ελλάδα και οι κάτοικοι των ορεινών τόπων είναι αγνοί και φιλικοί.

 

Ποια ήταν τα μέρη όπου θελήσατε να μείνετε περισσότερο;

Αν και το θέλαμε, κυρίως λόγω της ζεστής φιλοξενίας κάποιων ανθρώπων, δεν είχαμε τη δυνατότητα χρονικά να μείνουμε παραπάνω σε κάποιον τόπο.

 

Τι χαρακτηριστικά θεωρείτε πως χρειάζεται να έχει κάποιος για να πραγματοποιήσει ένα τέτοιο εγχείρημα; 

Καλή φυσική κατάσταση, ορειβατική εμπειρία, αντοχή στις κακουχίες, επιμονή, εξοικείωση με τη διαμονή στη φύση και την εναλλαγή των καιρικών συνθηκών.

 

Υπήρχε κούραση και ποιο είναι το αντίδοτο σε αυτήν;

Φυσικά και υπήρχε κούραση, ιδίως στο τέλος κάθε ημέρας. Όμως η προσήλωση στον στόχο και η ικανοποίηση από την επίτευξη του καθημερινού σχεδιασμού, σε συνδυασμό με το φαγητό και την καλή ξεκούραση, μας έδιναν την απαραίτητη δύναμη για την επόμενη μέρα.

 

Τελικά ήταν δύσκολο;

Βεβαίως και ήταν δύσκολο αλλά όχι ακατόρθωτο, όπως πιστεύαμε κι όπως αποδείχτηκε.

 

Τι κρατάτε από το ταξίδι αυτό;

Την ομορφιά της ορεινής φύσης, τους αγνούς ανθρώπους της υπαίθρου, τους φίλους συνορειβάτες, την αγωνία των ντόπιων για το τόπο τους.

 

Θα το ξανακάνατε;

Την ίδια ακριβώς διαδρομή όχι, καθότι υπάρχουν πάρα πολλές άλλες διαδρομές με την ίδια αλλά και μεγαλύτερη διάρκεια. Και ξέρετε εμείς οι ορειβάτες πάντα βάζουμε ψηλότερους στόχους. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που θέτουν αντίστοιχα μεγάλους στόχους αλλά δυσκολεύονται να ξεκινήσουν αφήνοντας τους για αργότερα.

Εσείς πόσο καιρό σχεδιάζατε το όλο πρότζεκτ και ποιο είναι τελικά το κλειδί για να κάνει κανείς πράξη το όνειρό του; 

Η αλήθεια είναι ότι το σχεδίαζα πάρα πολλά χρόνια, έχοντας κάνει αρκετά από τα κομμάτια που τελικά συνέθεσαν τη διαδρομή. Το κλειδί είναι ο καλός σχεδιασμός, ο σωστός προγραμματισμός εποχής, υλικών που θα έχεις μαζί σου, κατάλληλων σημείων διανυκτέρευσης και βέβαια των κατάλληλων ανθρώπων που πιθανά θέλουν να ακολουθήσουν. Πιστεύω λοιπόν ότι τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο, όπως άλλωστε το έχουν αποδείξει κι άλλοι σ’ όλους τους τομείς και σε δυσκολότερα επιτεύγματα.

Πώς ήταν η τελευταία μέρα;

Την τελική μέρα της διάσχισης τα συναισθήματα ήταν ανάμεικτα: από τη χαρά του τερματισμού στην υπερηφάνεια για την επίτευξη του στόχου και από την ανακούφιση που όλα πήγαν όπως ακριβώς είχαν προγραμματιστεί, στη λύπη που αυτή η υπέροχη περιπέτεια έφτασε στο τέλος. Υπήρχε συναισθηματική φόρτιση, καθώς σήμανε τον αποχαιρετισμό φίλων και συνοδοιπόρων που μας συνόδεψαν, μας στήριξαν με ενθουσιασμό και μας παρακολουθούσαν ανελλιπώς κάθε μέρα όλον αυτό τον καιρό μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα.

Πιστεύτε ότι τελικά καταφέρατε να επικοινωνήσετε το μήνυμά σας;

Το κυριότερο μήνυμα που θέλαμε να περάσουμε είναι η ευαισθητοποίηση των ντόπιων απέναντι στον κίνδυνο ανεπανόρθωτης καταστροφής του φυσικού τοπίου από την εγκατάσταση βιομηχανικού τύπου ανεμογεννητριών. Και νομίζω ότι σε πολλά μέρη όπου έγιναν συγκεντρώσεις αλλά και μέσα από τη σελίδα που διατηρούσαμε στο FB, πολλά άτομα ευαισθητοποιήθηκαν και συνειδητοποίησαν ότι η αλόγιστη εγκατάσταση αιολικών σταθμών στις ομορφότερες κορυφές και κορυφογραμμές της πατρίδας μας είναι καταστροφική.

 

Πείτε μας δυο λόγια σε σχέση με τις ανεμογεννήτριες στα βουνά και την καταστροφή που προκαλούν στο φυσικό περιβάλλον.

Ισχυρίζονται ότι έτσι θα σώσουν το περιβάλλον αλλά τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι… Πρώτον οι ΑΠΕ επειδή δεν παράγουν σταθερά ρεύμα – δεν φυσά, δεν έχει ήλιο πάντα – χρειάζονται υποστήριξη από παραγωγή άνθρακα, φυσικού αερίου, πυρηνικής ενέργειας κλπ. Αν δεις το καθημερινό μείγμα ρεύματος θα δεις ότι οι ΑΠΕ είναι το μέγιστο 7%, το υπόλοιπο είναι από φυσικό αέριο και εισαγωγές, δηλ. άνθρακας και πυρηνικά από γειτονικές χώρες. Για να έχουμε λοιπόν αυτό το ελάχιστο μερίδιο στην κατανάλωση ρεύματος καταστρέφουμε ανεπανόρθωτα την ορεινή μορφολογία με ισοπέδωση κορυφών και κορυφογραμμών, άνοιγμα τεράστιων δρόμων, καινούργια δίκτυα μεταφοράς σε μεγάλα υψόμετρα. Όλα αυτά είναι ασύμφορα και στηρίζονται καθαρά σε δάνεια και επιδοτήσεις. Που σημαίνει πως αν κοπούν, το ρεύμα που θα παράγουν θα είναι ασύμφορο. Όταν τελειώσει ο χρόνος ζωής τους, τα 25 χρόνια περίπου, θα εγκαταλειφθούν – όπως έχει γίνει με παλιά αιολικά – και θα επιβαρύνουν το ορεινό περιβάλλον. Δεν μιλάμε βέβαια και για τη καταστροφή που κάνουν στην ορνιθοπανίδα σκοτώνοντας σπάνια πουλιά, οι μεγάλοι δρόμοι με την όχληση τους διώχνουν τα άγρια ζώα και άλλα πολλά, που μπορείς να αναζητήσει κανείς εύκολα στο διαδίκτυο.

 

Υπάρχουν εναλλακτικές;

Εναλλακτικές υπάρχουν, όπως να τοποθετηθούν σε χαμηλά υψόμετρα, να γίνουν μεγάλα φωτοβολταϊκά στα κατεστραμμένα ήδη τοπία των λιγνητορυχείων Μεγαλόπολης, Πτολεμαΐδας κλπ. κι όχι να καταστρέφουν τα ψηλά βουνά που είναι το κόσμημα της ελληνικής υπαίθρου.

Νομίζω όλο και περισσότεροι άνθρωποι έχουν σήμερα ενδιαφέρον για την πεζοπορία. Πιστεύετε ότι η καραντίνα και η απειλή του κορονοιού βοήθησε να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με το περπάτημα και το φυσικό τοπίο;

Σίγουρα οι περιορισμοί στη μετακίνηση που τέθηκαν λόγω της πανδημίας, έδειξαν στους περισσότερους πόσο σημαντικό είναι το περπάτημα και δη το περπάτημα στη φύση. Πάρα πολλοί βγήκαν στο ελάχιστο διάστημα που επιτρεπόταν και περπατούσαν σε δρόμους και κοντινά άλση και δάση. Όταν μάλιστα οι περιορισμοί έγιναν ηπιότεροι ο κόσμος ξεχύθηκε στα βουνά γύρω από τις πόλεις. Αυτό φαίνεται και τώρα που δεν υπάρχουν περιορισμοί μετακίνησης καθώς συναντούμε στα βουνά πάρα πολύ κόσμο που μόνοι τους ή σε οργανωμένες ομάδες εξορμούν στην ορεινή φύση, κάτι που σίγουρα δεν υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια.

 

Οι Έλληνες περπατούν αρκετά;

Υπάρχει ενδιαφέρον για τέτοιου είδους δράσεις και εξορμήσεις;

Ναι, οι Έλληνες έχουν καταλάβει πλέον ότι η άσκηση και ειδικά η άσκηση στη φύση χαρίζει ευεξία και σπάνια ψυχική ανάταση.

 

Πώς ονειρεύεστε το μέλλον σας;

Σκέφτεστε να αφήσετε κάποια στιγμή την πόλη για το βουνό;

Σίγουρα, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, θα θέλαμε να αποσυρθούμε σε μια ορεινή κοινότητα, όπου θα έχουμε τη δυνατότητα να εξορμούμε καθημερινά στο βουνό.

 

Τι θα συμβουλεύατε κάποιον που θέλει να ασχοληθεί με την πεζοπορία;

Να ξεκινήσει οργανωμένα μέσα από κάποιο πεζοπορικό/ορειβατικό σύλλογο, καθώς εκεί υπάρχουν πολύ έμπειρα μέλη που θα τον βοηθήσουν να έχει ένα καλό ξεκίνημα παρέχοντας του συμβουλές απαραίτητες για την ασφάλεια του.

 

Μόνος ή με παρέα;

Πάντα με παρέα στο βουνό. Μόνος θα μπορούσε να πάει κανείς μόνο, όταν αποκτήσει πολύ μεγάλη πείρα αλλά και πάλι με αρκετό ρίσκο.

 

Πώς θα χαρακτηρίζατε με μια μόνο λέξη την εμπειρία σας από το ταξίδι αυτό; 

Εμπειρία ζωής.

 

Το όλο εγχείρημά σας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια πράξη ακτιβισμού. Καθώς τα περιθώρια ολοένα και στενεύουν σε πολλά επίπεδα, ποια θεωρείται πως είναι η αξία του ακτιβισμού σήμερα;

Το καίριο στη ζωή βρίσκεται πέρα από το άτομο, όπως εύστοχα έχει επισημάνει ο μεγάλος μας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης. Οι πράξεις ακτιβισμού συνιστούν ακριβώς αυτό, υπέρβαση του ατόμου σε μια εποχή σαν τη δική μας όπου όλα συνωμοτούν στην ενίσχυση του ατομικισμού. Η δράση και ο αγώνας για το κοινό καλό είναι η ελπίδα για ένα μέλλον πιο φωτεινό.

 

Τελικά σημασία έχει ο προορισμός ή το ταξίδι;

Πάντα το ταξίδι. Αλλά και ο προορισμός γιατί χωρίς αυτόν «δε θα' βγαινες στον δρόμο».

 

Πύλη του Παραδείσου. Στο μονοπάτι από Ματσούκι προς Καλαρρύτες.
Φυσικός καναπέςστο Μαυροβούνι της Βόρειας Πίνδου.
Στη Μοσιά του Σμόλικα.
Η δρακόλιμνη του Σμόλικα στα 2100 μ.
Πρέσπα, αντανακλάσεις.
Ξημέρωμα στον Βαρνούντα.

Προτάσεις

info's

Ο Πεζοπορικός Όμιλος Αθηνών (Ζαΐμη 45) είναι ένας από τους παλιότερους ορειβατικούς συλλόγους της χώρας, με έτος ίδρυσης το 1949. Αναλυτικό πρόγραμμα εξορμήσεων κι άλλες χρήσιμες πληροφορίες αναζητήστε στην ιστοσελίδα www.poa.gr και στο FB: Πεζοπορικός Όμιλος Αθηνών.

 

Θα το βρείτε στο

Στο ίδιο τεύχος

0
Shares

Σας αρέσει το site μας?

Ακολουθήστε μας στα social και δεν θα το μετανιώσετε...

0
Shares