Χτισμένα στις πλαγιές του Χελμού, τα Καλάβρυτα συνδυάζουν το πανέμορφο φυσικό τοπίο με τη διαμονή σε σύγχρονα καταλύματα που σέβονται την παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται το πιο δημοφιλές χιονοδρομικό κέντρο της Πελοποννήσου αλλά και το εντυπωσιακό σπήλαιο των Λιμνών. Υπάρχει πάντα η επιλογή να φτάσεις ως εδώ με τον ιστορικό οδοντωτό διασχίζοντας το φαράγγι του Βουραϊκού. Τα Καλάβρυτα έχουν επίσης μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον, καθώς εδώ διαδραματίστηκαν γεγονότα που συνδέονται με την έναρξη της Επανάστασης αλλά γράφτηκε και μία από τις πιο θλιβερές σελίδες της γερμανικής Κατοχής. Μια απερίγραπτη φόρτιση σε κατακλύζει, όταν επισκέπτεσαι το μνημείο των εκτελεσθέντων στον λόφο Καπή και το Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος στο παλιό Δημοτικό Σχολείο. Το όνομα τους (Καλάβρυτα = καλές βρύσες) φανερώνει τόπο εύπορο και γόνιμο. Ο ορεινός χαρακτήρας της περιοχής συνέβαλε στην ανάπτυξη της κτηνοτροφίας, δημιουργώντας έναν γαστρονομικό πλούτο στον οποίο κυριαρχούν παραδοσιακά γαλακτοκομικά προϊόντα φτιαγμένα κυρίως από αιγοπρόβειο γάλα. Το πιο ονομαστό από αυτά είναι η βαρελίσια φέτα που ωριμάζει σε ξύλινα βαρέλια οξιάς για περίπου τρεις μήνες, με αποτέλεσμα ένα τυρί πικάντικο, πλούσιο σε γεύση και αρώματα. Το προϊόν φτάνει στα πιάτα μας χάρη στον Αγροτικό Γαλακτοκομικό Συνεταιρισμό Καλαβρύτων, ο οποίος συγκεντρώνει το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής αιγοπρόβειου γάλακτος της ευρύτερης περιοχής και παράγει ετησίως περισσότερους από 4.000 τόνους φέτας Π.Ο.Π.!
Ο Συνεταιρισμός, που φέτος γιορτάζει τα 50 χρόνια λειτουργίας του, συμβάλει σημαντικά στη στήριξη της κτηνοτροφικής παραγωγής και αποδεικνύει, ότι όταν το όραμα συνδυάζεται με σκληρή δουλειά, οι συνεταιρισμοί μπορούν να αποτελέσουν μια σύγχρονη και βιώσιμη επιχειρηματική πρόταση προς όφελος των πολλών.
Ο πραγματικά μεγάλος αριθμός των 1.100 κτηνοτρόφων-μελών του εξασφαλίζει, υπό τη σωστή καθοδήγηση, την εξαιρετικής ποιότητας πρώτη ύλη από την οποία παρασκευάζονται στο συνεταιριστικό τυροκομείο, εκτός από φέτα, γίδινο τυρί, αιγοπρόβεια μυζήθρα, πρόβειο «αφίρι» αλλά και το «αλειφοτύρι». Τα τελευταία χρόνια στις τάξεις του εντάχθηκε και μια μικρή ομάδα αγελαδοτρόφων των Καλαβρύτων, επιτρέποντάς του να δημιουργήσει μια νέα σειρά προϊόντων. Έτσι, πρόσφατα, προστέθηκαν σ’ αυτά το φρέσκο αγελαδινό γάλα, παραδοσιακά γιαούρτια και επιδόρπια, αλλά και αγελαδινή γραβιέρα, ενώ στα άμεσα σχέδια του Συνεταιρισμού είναι και η παραγωγή φρέσκου γίδινου γάλακτος. «Η σημαντική αυτή ανάπτυξη της ζώνης γάλακτος που καλύπτει τις ορεινές περιοχές των τεσσάρων νομών της Βόρειας Πελοποννήσου αλλά και τις πεδινές περιοχές της Αχαΐας, μας δίνει τη δυνατότητα να επιτύχουμε το μέγεθος της παραγωγής, ώστε να καλύψουμε τις απαιτήσεις της αγοράς» μας εξηγεί ο κ. Ζήσης Ζησιμόπουλος, υπεύθυνος Ζώνης Γάλακτος, που συμπληρώνει 35 χρόνια εργασίας στον Συνεταιρισμό. «Την άνοιξη όταν έχουμε το μέγιστο της παραγωγής, συγκεντρώνουμε καθημερινά μέχρι και 110 τόνους γάλα, ποσότητα που μας έχει επιτρέψει να ξεκινήσουμε τις πρώτες μας συνεργασίες για εξαγωγή φέτας στην Αμερική…»
Το γάλα είναι ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο προϊόν και για να επιτύχει την επιθυμητή ποιότητα, ο Συνεταιρισμός χορηγεί στους παραγωγούς «παγολεκάνες», προκειμένου να εξασφαλίσει άριστες συνθήκες διατήρησης μέχρι αυτό να παραληφθεί από τα ψυχόμενα βυτία για να φτάσει στο τυροκομείο των Καλαβρύτων. Όμως η στήριξη των παραγωγών δεν σταματάει εδώ. Ο Γιώργος Παυλόπουλος-Σπέρχος είναι νέος καιδυναμικός παραγωγός, μέλος του Συνεταιρισμού εδώ και 12 χρόνια. «Ο παππούς μου ήταν μέλος του Συνεταιρισμού από τα πρώτα χρόνια, στη συνέχεια ο πατέρας και τώρα εγώ. Ο Συνεταιρισμός εξασφαλίζει την απορρόφηση του προϊόντος μας σε πολύ καλές τιμές και αγοράζουμε από αυτόν ζωοτροφές σε χαμηλότερο κόστος. Διαθέτει επίσης, ως μόνιμο προσωπικό, δύο κτηνίατρους για τις ανάγκες των ζώων μας». Το χωριό του, οι Άνω Λουσοί Καλαβρύτων, βρίσκεται σε υψόμετρο 1200 μέτρων και οι κάτοικοι του δεν ξεπερνούν τους 150…Στα γραφεία του Συνεταιρισμού, φωτογραφίες και δημοσιεύματα υπογραμμίζουν την κοινωνική του δράση, που έτσι κι αλλιώς επιβάλλεται από τις Συνεταιριστικές Αρχές: ενίσχυση κοινωνικών δομών, γηροκομείων πυρόπληκτων περιοχών, στήριξη των νέων φοιτητών από τις οικογένειες των μελών του και πολλά άλλα. «Όλα αυτά είναι αποτέλεσμα μιας σταθερής πολιτικής επανεπένδυσης των κεφαλαίων και αξιοποίησης των διαθέσιμων αναπτυξιακών προγραμμάτων από την δεκαετία του 80 μέχρι σήμερα», θα μας πει ο πρόεδρος κ. Παύλος Σατολιάς. «Έτσι καταφέραμε τον σταδιακό εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων μας και τη δημιουργία σημαντικών υποδομών, όπως το σύγχρονο χημικό και μικροβιολογικό εργαστήριο, στο οποίο ελέγχεται καθημερινά το γάλα που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη, τα τελικά προϊόντα αλλά και οι χρησιμοποιούμενες ζωοτροφές. Όμως δεν σταματάμε εκεί», συνεχίζει. «Στην στέγη του τυροκομείου έχουν εγκατασταθεί φωτοβολταϊκά, που παράγουν ενέργεια εκμεταλλευόμενα την ηλιοφάνεια του Χελμού για τις ανάγκες της μονάδας και σχεδιάζεται η επέκταση τους. Επίσης έχουμε δημιουργήσει μονάδα παραγωγής βιοαερίου, η οποία θα μπορέσει να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή καυσίμου μόλις ολοκληρωθεί η επένδυση που έχουμε προγραμματίσει».
Εντυπωσιασμένος από την ατέλειωτη πληροφόρηση για τις καινοτόμες δράσεις του Συνεταιρισμού επέστρεψα στο τραπέζι μου, όπου είχα προετοιμαστεί για μια μικρή γευσιγνωσία. Η φέτα, μ’ αυτήν την τόσο πλούσια και γεμάτη γεύση, νομίζω ότι κερδίζει και τους πιο απαιτητικούς λάτρεις του παραδοσιακού μας τυριού. Ιδιαίτερη έκπληξη όμως μου προκάλεσε το «αλειφοτύρι», το οποίο συνδυάζει την ιδιαίτερη γεύση της φέτας με τη μορφή της αλοιφής και μπορεί να δώσει πολλές ιδέες για μεζέδες ή ένα νόστιμο δεκατιανό πάνω σε μια φέτα καλού χωριάτικου ψωμιού. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το πρόβειο παραδοσιακό «αφίρι». Θα το απολαύσετε ιδανικότερα ψητό ή σαγανάκι προκειμένου να βγάλει όλα τα πλούσια αρώματά του. Τα γλυκά επιδόρπια του Συνεταιρισμού, παραδοσιακό ρυζόγαλο και κρέμα βανίλια, έρχονται να ισορροπήσουν τις έντονες γεύσεις των τυριών με τα φινετσάτα αρώματα βανίλιας και φρέσκου γάλακτος. Η επίσκεψη στον Συνεταιρισμό ανακάλεσε μνήμες από φοιτητικά αμφιθέατρα, αγαπημένους καθηγητές και εκπαιδευτικές εκδρομές σε συνεταιριστικές μονάδες. Μαθήματα για ένα θεσμό που στη χώρα μας αδικήθηκε και απαξιώθηκε. Τα 50 χρόνια του Συνεταιρισμού Καλαβρύτων, που σήμερα απασχολεί περισσότερους από 120 εργαζόμενους, στηρίζοντας περισσότερες από 1.200 οικογένειες της ορεινής κυρίως Πελοποννήσου, αποδεικνύουν πολλά αλλά κυρίως την αγάπη όλων αυτών που μοιράζονται την προσπάθεια αυτή προς όφελος όχι μόνο δικό τους αλλά και του τόπου τους. Όσο για μας είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε, έστω για λίγο, στιγμές χαλάρωσης υπό το βλέμμα του χιονισμένου Χελμού…