Ανοιχτά αγροκτήματα γένους θηλυκού!

Αγρόκτημα Φυσικής Καλλιέργειας Φοίφα

Τοποθετημένη μέσα στην πόλη της Καλαμάτας (!), η έδρα του αγροκτήματος αποτελεί μέρος της έκτασης που φιλοξένησε τον Γεωργικό Σταθμό Καλαμάτας από τα τέλη του 18ου αιώνα μεχρί την παύση λειτουργίας του. Αργότερα, η έκταση και οι κτιριακές εγκαταστάσεις πέρασαν στα χέρια του Μιχάλη Φοίφα για να καταλήξουν σήμερα στην εγγονή του Μυρτώ, η οποία, αξιοποιώντας τις παιδαγωγικές της σπουδές, δημιούργησε ένα πρωτότυπο «Σχολείο στη Φύση». Πρόκειται για ένα επισκέψιμο πολυλειτουργικό αγρόκτημα που λειτουργεί ταυτόχρονα ως χώρος πολιτισμού, εκπαιδευτικών δράσεων και ενημέρωσης σε ποικίλα θέματα. «Ένα μικρό οικοσύστημα με εσπεριδοειδή, ελιές, λαχανόκηπο από παραδοσιακές ποικιλίες και θεραπευτικά βότανα αλλά και πεύκα, καζουαρίνες, σεγκόιες, ακακίες, λεύκες, πλατάνια και πολύχρωμα άνθη», όπως μας περιέγραψε κατά την υποδοχή μας η Μυρτώ.

«Κατά τη διάρκεια των Openfarm Days, που διοργανώθηκαν το διήμερο 25 και 26 Σεπτεμβρίου και στις οποίες συμμετείχαν περισσότερα από 50 αγροκτήματα ανά την Ελλάδα, το Κτήμα Φοίφα έκλεψε τις εντυπώσεις», ομολογεί ο Παναγιώτης. Αν δεν προλάβατε να το επισκεφθείτε τις μέρες εκείνες δεν υπάρχει λόγος στενοχώριας καθώς το κτήμα διοργανώνει διαρκώς ποικίλες εκπαιδευτικές δράσεις που απευθύνονται σε μαθητές σχολείων και σε ολόκληρη την οικογένεια. Βασικό τους αντικείμενο είναι η βιωματική εκπαίδευση πάνω στην αει-καλλιεργεία, τη διατροφική αυτάρκεια και τη διάδοση του ευρύτερου καθημερινού “πολιτισμού της καλλιέργειας” που βασίζεται στις αρχές της φυσικής και της παραδοσιακής καλλιέργειας. «Δίνουμε έμφαση στην αναγνώριση των ιδιαίτερων αναγκών των φυτών βάση των κλιματικών χαρακτηριστιών της περιοχής μας, φροντίζοντας ταυτόχρονα για την προστασία της τοπικής μας βιοποικιλλότητας με αποτέσμα την παραγωγή προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας» μας ενημερώνει σχετικά η Μυρτώ. Φορέας διαχείρισης είναι η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση RE:THINK, μια εκπαιδευτική και επιστημονική ομάδα εργασίας που κύριο στόχο έχει την ανάπτυξη και εκπαίδευση στην αυτοδιαχείριση της τροφής και των απορριμάτων μας.

Μαζί με τα παιδιά έχουμε τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που μόλις ξεκινούσε. Αφού απολαύσαμε σπιτική λεμονάδα από τις λεμονιές του αγροκτήματος, καθίσαμε κάτω από την κληματαριά. Εκεί τα παιδιά συγκέντρωσαν τα «άχρηστα» αντικείμενα που είχαν φέρει μαζί τους και τα αξιοποίησαν φτιάχνοντας χριστουγεννιάτικα στολίδια για το σχολείο και το σπίτι τους. Πρόκειται για τη θεματική με τίτλο «Δημιουργική Επανάχρηση», όπου τα παιδιά κατανοούν την πραγματική αξία των αντικειμένων που θεωρούμε απορρίμματα, μαθαίνοντας ότι μπορούν να μετατραπούν πολύ εύκολα σε κάτι χρήσιμο και χρηστικό ή απλά σε ένα διακοσμητικό αντικείμενο εικαστικής δημιουργίας. Άλλα προγράμματα που υλοποιούνται στο κτήμα έχουν ως θεματικές τον κύκλο του φυτού και του σπόρου, τη δημιουργία αειφορικού κήπου, την κομποστοποίηση αλλά και την σπουδή και τη χρήση των βοτάνων.

Η δημιουργία τράπεζας σπόρων παραδοσιακών ποικιλιών με σκοπό τη διάσωσή τους αποτελεί ακόμη μια σημαντική δράση του κτήματος. «Οι σπόροι δίνονται δωρεάν σε ανθρώπους που επιθυμούν να τους καλλιεργήσουν με μοναδική υποχρέωση να επιστρέψουν κάποια ποσότητα σπόρων από τα φυτά που θα παραχθούν. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η διάδοση και διατήρηση των παραδοσιακών ποικιλιών που περνούσαν από γενιά σε γενιά και οι οποίες είναι ιδιαίτερα προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες, ανθεκτικές σε έντομα και ασθένειες ενώ έχουν και μικρότερες απαιτήσεις σε πότισμα και λίπανση».

Έχει έρθει όμως η ώρα του παιχνιδιού στις κούνιες και τους χώρους με τα ξύλα ισορροπίας και τα σχοινιά αναρρίχησης. Οι πιο πεινασμένοι παίρνουν θέση για το πικ νικ κάτω από το μεγάλο πεύκο. Η Μυρτώ μας έδειξε το παλιό τρακτέρ για την καλλιέργεια του ρυζιού και μερικά από τα εργαλεία του Γεωργικού Σταθμού που κατάφερε να διασώσει ο πατέρας της. «Ελπίζω κάποια μέρα να καταφέρουμε να δημουργήσουμε έναν χώρο, όπου όλα αυτα θα μπορέσουν να εκτεθούν στο κοινό ως μέρος του πολιτισμού της πόλης μας…»

Προμηθευτήκαμε μαρμελάδες εσπεριδοειδών από τα φρούτα του αγροκτήματος και πήραμε τον δρόμο της επιστροφής γεμάτοι όμορφες εικόνες και εμπειρίες από όλα αύτα που οι δύο νέες κοπέλες δημιουργούν καθημερινά και μοιράζονται μαζί μας με περίσσια αγάπη.