Ένας µύθος λέει, πως κατά τη ∆ηµιουργία, ο Άγιος Θεός, συγκινηµένος από την οµορφιά του αριστουργήµατος µε τ’ όνοµα Ελλάδα, έκλαψε µε δάκρυα χαράς. Τα δάκρυα πέφτοντας στη θάλασσα πέτρωσαν σαν το µαστίχι που πέφτει απ’ το δέντρο. Έτσι, σχηµατιστήκαν τα νησιά που λέγονται Κυκλάδες, η κορωνίδα του κοµψοτεχνήµατος. Οι άνθρωποι συµπλήρωσαν το θεϊκό έργο, πασπαλίζοντας µε λευκό κυβικό αλάτι την πέτρα και φτιάξαν τα χωριά, τις Χώρες µε τα σπίτια και τους µύλους ν’ αστραφτοκοπούν στον ήλιο µε φόντο το απέραντο µπλε του Αιγαίου. Κρυµµένη µέσα σ’ όλα τα πέτρινα δάκρυα είναι η Σίκινος, το ακατέργαστο διαµάντι των Κυκλάδων. Πρέπει να ψάξεις για να την ανακαλύψεις, ακολουθώντας την πιο άγονη από τις άγονες γραµµές. Μα σαν τη βρεις, θα εκτιµήσεις την αξία της. Θα απολαύσεις έναν τόπο αµόλυντο από τα κύµατα των τουριστών, µια αυθεντική κυκλαδίτικη εµπειρία. Τα δροµολόγια των πλοίων λιγοστά για να φτάσεις, αεροδρόµιο δεν υπάρχει. Γειτόνισσα µε τις κοσµοπολίτικες Ίο και Φολέγανδρο, η Σίκινος δε σκιάζεται. Είναι µοναχική, για τους λίγους και εκλεκτούς που θα την επισκεφτούν και θα την αγαπήσουν.
Πώς να µη σ αγαπήσω κι εγώ; σκέφτοµαι. Με αυτή τη Χώρα που συνυπάρχει µε τον ουρανό, όπως οι πανύψηλοι πύργοι που έχουν πάρει δρόµο για να συναντήσουν τα σύννεφα. Ολόγυρα η ιερή αιγαιοπελαγίτικη θάλασσα µε διάσπαρτα όλα τα κυκλαδονήσια. Αν οι Κυκλάδες κάνουν πράγµατι κύκλο, εδώ θαρρείς πώς βρίσκεσαι στο κέντρο. Νιώθεις βασιλιάς ανάµεσα σε ουρανό στεριά και θάλασσα.
Βγαίνω από την ονειροπόληση για να σας διηγηθώ τα πράγµατα από την αρχή. Πρωί-πρωί κινήσαµε µε το πλοίο της γραµµής εγώ κι ο µικρός µου συνοδιοιπόρος για τη µίνι κρουαζιέρα µας µε προορισµό τη Σίκινο. Είναι µια ευλογία, καθώς πετάγεσαι από λιµανάκι σε λιµανάκι, ν’ αντικρίζεις τους λιγοστούς ανθρώπους που ανεβοκατεβαίνουν στα µια σταλιά υπέροχα νησάκια. Τι ιστορία να κρύβει ο καθένας τους, τι ιστορία ο κάθε τόπος…
Κάποια στιγµή έρχεται κι η σειρά µας. Η Σίκινος, ένα από τα πιο µικρά και λιγότερο γνωστά. Μια χούφτα άνθρωποι µόνο βγαίνουµε. Έχουµε έρθει εκτός εποχής, οπότε ένας λόγος παραπάνω. Όλα τα νησιά είναι οµορφότερα, αν τα επισκεφτείς Ιούνιο ή Σεπτέµβριο. Βιώνεις την αυθεντικότητα του τόπου.
Το λιµάνι, η Αλοπρόνοια, είναι στην ουσία ένας τουριστικός οικισµός. Όχι πολύ όµορφος αλλά ούτε και άσχηµος. Η παραλία είναι πεντακάθαρη, αµµουδερή και γαλήνια και θα κολυµπήσουµε εδώ αρκετές φορές, αλλά η ιδέα και µόνο, ότι βρίσκεσαι στο λιµάνι, χαλά κάπως την όλη εικόνα. Εδώ θα βρεις φαγητό, καφέ και νυχτερινή διασκέδαση, διαµονή, παντοπωλείο, βενζινάδικο. Επίσης µπορείς να νοικιάσεις και όχηµα.
Μια σύντοµη απογευµατινή βόλτα και αντιλαµβανόµαστε την ήρεµη οµορφιά του νησιού. Παρότι η Αλοπρόνοια δεν εντυπωσιάζει, ακόµη κι εδώ είναι γλυκά και ωραία.
Την ώρα που δύει ο ήλιος, παίρνουµε τον δρόµο για τη Χώρα. Ξανά και ξανά θα θες ν’ ανέβεις µε τη δύση του ηλίου στη χώρα, να απολαύσεις το ηλιοβασίλεµα. Μια φορά να το βιώσεις, θα εθιστείς κεραυνοβόλα και µόνιµα. Έτσι κι εµείς.
Είναι κάποιες µέρες που τα χρώµατα της δύσης είναι τόσο έντονα... Μαβί, πορτοκαλί και µύρια ακόµη χρώµατα στην ουράνια παλέτα καθώς ανεβαίνουµε. Φτάνουµε στη Χώρα και αντικρίζουµε το πέλαγος. Ολόγυρα στον ορίζοντα όλα τα νησιά: Φολέγανδρος, Μήλος, Κίµωλος και Πολύαιγος, Σίφνος, Αντίπαρος, Νάξος. Κι από κάτω σου, να βουτά απότοµα 300 µέτρα χαµηλότερα η γη στο απέραντο Αιγαίο. Κάποιος είχε πει: «είναι µια στιγµή που αν ήταν να ξαναγεννηθώ, θα ήθελα να τη ζήσω ακριβώς ίδια». Έτσι ένιωσα. Όµως σου δίνεται η δυνατότητα να την ζεις κάθε απόγευµα. Οπουδήποτε κι αν βρεθείς σε όλη την απόκρηµνη δυτική πλευρά του νησιού. Από την Επισκοπή ως το Μοναστήρι.
Η Χώρα αποτελείται από δυο οικισµούς το Χωριό και το Κάστρο. Ο πρώτος µας περίπατος γίνεται προς το Κάστρο. Το φυσικό φως έχει πέσει και δίνει τη θέση του στο τεχνητό. ∆ιασχίζουµε τα στενοσόκακα ανάµεσα από τα άσπρα σπιτάκια. Έρηµο και ήρεµο το περιβάλλον καθώς ανηφορίζουµε. Ξαφνικά όµως: Ζωή! Τα µαγαζάκια, ο κόσµος, είναι όλα µαζεµένα. Εδώ θα βρεις φαγητό, πιοτό, καφέ και γλυκό. Σικινιώτικο σουβλάκι και ξυνοτύρι. Μαγειρευτά πεντανόστιµα. Όπου και να κάτσεις είναι όµορφα: Στην Κληµαταριά και στο στέκι του Γαρµπή για φαγητό και ρακές, Στο Ανέµελο για γλυκό, καφέ ποτό. Θα περάσουµε ξανά και ξανά. Αλλά για πρωινό η επιλογή µας είναι πάντα η Ηλιαχτίδα, που βρίσκεται στο διάσελο ανάµεσα σε Χωριό και Κάστρο µε τη συγκλονιστική θέα προς το Αιγαίο και τη ∆ύση. Εκεί δηλαδή που βρισκόταν παλιά η Λότζια, στην είσοδο για το Κάστρο.
Ξαναερχόµαστε µε το φως της µέρας. Καθαρόαιµα κυκλαδίτικος, ο ανηφορικός δρόµος µέσα από τα στενά του οικισµού, του χτισµένου πάνω στην κορυφογραµµή, που καταλήγει στο Μοναστήρι. Ανάµεσα στο άσπρο των σπιτιών και στο µπλε του ουρανού. Όλες οι αυλές περιποιηµένες και ανθοστόλιστες, σε υποδέχονται µε ανοιχτές αγκάλες.
Γύρω από την κεντρική πλατεία θα βρεις το δηµαρχείο, το ιατρείο, τον ναό της Παντάνασσας µε το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέµπλο του.
Η Σίκινος έχει γύρω στα 70 εκκλησάκια και βυζαντινούς ναούς. Όλα ωδή στη θεία Μεγαλοσύνη. Το πιο επιβλητικό και αγέρωχα υπέροχο όµως είναι αναµφισβήτητα το Μοναστήρι ψηλά πάνω από το Κάστρο. Αφιερωµένο στη Ζωοδόχο Πηγή καλείται και Μονή Χρυσοπηγής. Βγαίνοντας από το Κάστρο το νιώθουµε να µας µαγνητίζει και παρά τα πολυάριθµα σκαλιά όλο και πιο γοργά ανεβαίνουµε
Στο δρόµο για το µοναστήρι θα συναντήσουµε και την Παναγιά την Παντοχαρά, το εκκλησάκι του Ελύτη. Χωρίς να ξέρουµε σίγουρα αν είχε επισκεφτεί ποτέ τη Σίκινο, επιθυµία του ήταν µετά το θάνατό του να φτιαχτεί ναός στη µνήµη του. ∆ιαβάζουµε την επιγραφή: «Παρθένω Σικινίω Οδυσσέας Ελύτης ανέθηκε». Αφιέρωση στην αγαπηµένη του γη.
Φτάνοντας στο µοναστήρι σου κόβεται η ανάσα. Είναι χτισµένο στην άκρη του γκρεµού κι όλο το Αιγαίο ξεδιπλώνεται µπροστά σου. Οχυρωµένο µε υψηλό τείχος µαρτυράται, ότι εδώ ήταν το τελευταίο καταφύγιο στα χρόνια της πειρατείας. Λόγω του κινδύνου αυτού φτιάχτηκε κι η χώρα στο χείλος του γκρεµού. Για το αγνάντι των επικίνδυνων πλεούµενων.
Ασβεστωµένο κάτασπρο λαµποκοπάει στην κορφή. Μια µοναχή µόνη ζει εδώ. Θα σε καλωσορίσει µε τη σεµνή κι ευγενική της παρουσία. Καταλαβαίνεις ότι το µοναστήρι είναι περιποιηµένο από γυναίκεια φροντίδα. Πεντακάθαρο, λαµπερό και µε καλλιτεχνηµένες χρωµατιστές επιγραφές. Προσκυνάµε στον ιερό ναό και µετά από σύντοµη κουβέντα κατά το καθιερωµένο κέρασµα στο αρχονταρίκι, παίρνουµε το δρόµο του γυρισµού.
Το χωριό µοιάζει µε το Κάστρο. Τα λευκά σπιτάκια όµως εδώ είναι πιο προσεγµένα µε όµορφες καµπύλες και καµάρες και παντού ωραίοι κήποι µε γεράνια, βουκαµβίλιες, γιασεµιά, βασιλικούς. Πόσο όµορφο είναι να θωρείς τα έντονα χρώµατα των λουλουδιών στο λευκό φόντο! ∆ε θες να βγεις ποτέ από αυτόν τον υπέροχο µικρό λαβύρινθο. Στην είσοδο του Χωριού βρίσκεται και το µεγαλοπρεπές παλαιό σχολείο δωρεά του ευεργέτη Ανδρέα Συγγρού.
Η Σίκινος φηµιζόταν για το µέλι και το κρασί της. Η χαρακτηριστική µυρωδιά του θυµαριού το αποδεικνύει καθώς και η αρχαία ονοµασία της ‘Οινόη’. Το θυµαρίσιο µέλι που παράγεται ακόµη είναι άφθαστης ποιότητας.
Το ίδιο και το κρασί. Στην υπέροχη ορεινή διαδροµή προς την Επισκοπή µε το απέραντο Αιγαίο στα δεξιά σου βρίσκεται το οινοποιείο Μάναλη. Χτισµένο σε µοναδική τοποθεσία, µε τον αµπελώνα του σε πλαγιά µε πεζούλες, κοσµεί το ήδη µαγευτικό τοπίο. Στο πανέµορφο πέτρινο εσωτερικό του θα έχεις την ευκαιρία να κεραστείς και να δοκιµάσεις τις εκλεκτές γεύσεις των οίνων του. Στο οινοποιείο δεν έρχεται παροχή ηλεκτρική και τροφοδοτείται εξολοκλήρου από φωτοβολταϊκά
Στο τέλος της διαδροµής βρίσκεται το σηµαντικότερο αξιοθέατο της Σικίνου, ένα από τα ιδιαίτερα µνηµεία όλων των Κυκλάδων.
Μια αφίσα του ΕΟΤ µε µια φωτογραφία του µνηµείου κοσµεί για χρόνια το ψυγείο µας στην Αθήνα. Ένας λόγος, που ο µικρός µου γιος, ο Άγγελος, ήθελε να έρθει σ’ αυτό το ταξίδι είναι για να το δει από κοντά. Αξιωθήκαµε, αλλά δυστυχώς είµαστε εν µέρει άτυχοι. Οι Σικινιώτες, ύστερα από χρόνια προσπάθειας, πέτυχαν να το συντηρήσουν. Έτσι το µοναδικό αυτό κτίσµα περιβάλλεται µε σκαλωσιές. Οι εργασίες θα κρατήσουν 2 µε 3 ακόµη χρόνια. Η Επισκοπή είναι ναόµορφο µαυσωλείο. Τον 2ο µε 3ο µ.Χ. αιώνα τάφηκε εδώ µια επιφανής κυρία της τότε κοινωνίας. Αργότερα το µαυσωλείο µετατράπηκε σε εκκλησία µε την προσθήκη τρούλου και καµπαναριού. Έτσι έχουµε ένα κτίριο που είναι αρχαϊκό-χριστιανικό, ένα εντυπωσιακό παλίµψηστο αρχαιότητας και µεσαίωνα σύµφωνα µε την εφορεία αρχαιοτήτων. Έχει διατηρήσει στο ακέραιο και τις δυο µορφές του, κάτι πολύ σπάνιο και πρωτότυπο. Αξιοµνηµόνευτό επίσης είναι το γεγονός, ότι στις τελευταίες εργασίες αποκατάστασης ανακαλύφθηκε ασύλητος ο µαρµάρινος τάφος της γυναίκας, που σύµφωνα µε επιγραφή λεγόταν Νεικώ. Η Νεικώ της Σικίνου. Προστατεύτηκε η τελευταία κατοικία της, χάρη στην ιδιοφυή κρυψώνα στην οποία είχε τοποθετηθεί, ενώ πλούσια χρυσά κτερίσµατα, που συνόδευαν το σώµα της, µαρτυρούν την αρχοντική καταγωγή της. Το µονάκριβο στολίδι της Επισκοπής είναι αυτό το κάτι παραπάνω, που δίνεται σε ένα τόπο τόσο αποµακρυσµένο και άγονο. Η έκπληξη που φυλάσσεται κρυφή και περιµένει ο επισκέπτης να ανακαλύψει. Και πραγµατικά αξίζει. Πολύ. Συνεχίζουµε µε τα πόδια προς το εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας και την αρχαία πόλη ψηλά στα 450 µέτρα στην κορφή ενός υψώµατος. Η Σίκινος προσφέρεται για πεζοπορία, κι αν θες πραγµατικά να ανακαλύψεις το νησί, δεν έχεις παρά να το περπατήσεις. Μετά από σύντοµη πορεία µιάµισης ώρας κατακτήσαµε την κορυφή και προσκυνήσαµε, απολαµβάνοντας την όµορφη θέα της Φολεγάνδρου. Είναι τόσο κοντά, που νοµίζεις, ότι θα δώσεις ένα σάλτο και θα βρεθείς εκεί!
Είναι η µοναδική παραλία του νησιού µε ασφάλτινη πρόσβαση. Υπάρχει και το ∆ιαλισκάρι που είναι επίσης όµορφο αλλά έχει δυο µειονεκτήµατα: Ο δρόµος που οδηγεί εκεί είναι τραχύς χωµατόδροµος. Επίσης από αυτό το σηµείο ξεκινά η ηλεκτροδότησή του νησιού, µε αποτέλεσµα να περιτριγυρίζεται το τοπίο µε στύλους και καλώδια. Αν µπορείς να αγνοήσεις το γεγονός αυτό, θα απολαύσεις το µπάνιο σου σε µια υπέροχη παραλία.
Ο Αη Γιώργης όµως είναι µια τελείως διαφορετική υπόθεση. Η µόνη εύκολα προσβάσιµη καθαρόαιµη παραλία χωρίς λιµάνι ή ηλεκτροφόρα καλώδια, µε βράχια-νησάκια να ξεπροβάλλουν στο κέντρο του όρµου του και να τον κοσµούν υπέροχα. Αµµουδιά αλλά και µε πανέµορφα πολύχρωµα βότσαλα ενίοτε που δε χορταίνεις να τα χαζεύεις. Η παραλία ήταν σχεδόν το σπίτι µας τις µέρες που µείναµε καθώς περνάγαµε τις περισσότερες ώρες εδώ. Κολυµπώντας, εξερευνώντας τα βράχια και το εκκλησάκι, απολαµβάνοντας τη δροσερή σκιά κάτω από τα αρµυρίκια, παίζοντας µε την άµµο, διαβάζοντας, γελώντας, λέγοντας ιστορίες και τραγουδώντας.
Σα νυχτώνει, ο ουρανός γεµίζει αµέτρητα αστέρια καθώς εδώ το σκοτάδι είναι απόλυτο. Η µόνη, εντελώς ασθενική, πηγή φωτός είναι η µακρινή Σαντορίνη στα ανατολικά που κι αυτή µε τον τρόπο της κοσµεί το σκηνικό. Με τον Άγγελό αχόρταγα µετράµε πεφταστέρια! Ο Γαλαξίας στην ανατολή δεσπόζει πάνω από τα βραχάκια στη µέση του κόλπου µε το σκούρο περίγραµµά τους. Στολίζει ίσως έναν από τους πιο µαγευτικούς ουρανούς,που έχω ποτέ την τύχη να δω. Μια λέξη. Έκσταση.Τον µικρό τον παίρνει ο ύπνος γλυκά στην αγκαλιά µου και κλείνω µε µια ευχή, ένα όνειρο: Τόσο όµορφες να είναι πάντα οι διακοπές µας σε τόπους τόσο ξεχωριστούς.
Λεωφορείο εξυπηρετεί τις διαδροµές Αλοπρόνοια - Χώρα - Άγιος Γεώργιος.
Η Σίκινος έχει αρκετές παραλίες, µόνο όµως σε δύο παει δρόµος.
Οι υπόλοιπες (Μάλτας, Σαντοριναίκα, Άγιος Παντελαιήµονας, Άη Γιάννης, Καράς) προσεγγίζονται µόνο µε βάρκα ή από µονοπάτια. Πληροφορίες για τα οργανωµένα µονοπάτια θα βρεις στη διεύθυνση www.monopatiapolitismou.gr/p=562.
Το πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής γίνεται κάθε χρονιά την Παρασκευή της διακαινησίµου εβδοµάδας, δηλαδή µετά το Πάσχα και αξίζει να βρεθείτε. ∆ύο ακόµη πολύ ωραία πανηγύρια είναι του Αγίου Παντελεήµονα τον Ιούλιο και του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου το Σεπτέµβρη. Στις 21 Νοεµβρίου υπάρχει το έθιµο να µαγειρεύουν ψαρόσουπα για όλο τον κόσµο στο νησί.
Το βιβλιοπωλείο «Σηµατολόγιον» στη Χώρα µε τη σπουδαία συλλογή έργων του εντυπωσιάζει. Αν είσαι λάτρης του βιβλίου, µια επίσκεψη είναι απαραίτητη.
Κάθε καλοκαίρι συµβαίνουν διάφορα πολιτιστικά δρώµενα. Φέτος το νησί φιλοξένησε το Little Islands Festival στα τέλη του Αυγούστου.
Η σύντροφος του Οδυσσέα Ελύτη, υπεύθυνη για την ανέγερση του ναΐσκου στη µνήµη του υποστηρίζει ότι δεν είχε βρεθεί ποτέ στη Σίκινο ο ποιητής, Οι ντόπιοι αντίθετα, µε βάση τις διηγήσεις των παλαιότερων, επιµένουν ότι την είχε επισκεφτεί και την είχε αγαπήσει.