Από μόνο του το να βρεθείς στην περιοχή του Ασπροποτάμου, κοντά στα σύνορα με την Ήπειρο, είναι εμπειρία. Ακόμη και το καλοκαίρι, που είναι πλημμυρισμένα από τους ‘χωριανούς’ των πόλεων, αποπνέουν γαλήνη και ηρεμία. Οι ρυθμοί αμέσως επιβραδύνονται και χαλαρώνεις για να δεχτείς την άγρια φυσική ομορφιά των ορεινών όγκων και των πυκνών δασών.
Προσωπικά, προτιμώ χίλιες φορές το βουνό από τους πολύβουους τουριστικούς παραλιακούς προορισμούς, οπότε δέχτηκα χωρίς δεύτερη σκέψη την πρόταση των καλών μας συνεργατών και φίλων της Pindus Hiking. Με αφετηρία την Κόρινθο και χάρη στους νέους ταχύτατους δρόμους, μέσα σ’ ένα απόγευμα, βρεθήκαμε στο Μέτσοβο. Το ταξίδι άνετο και απολαυστικό με το 9θέσιο 4x4 βανάκι τους.
Από το Μέτσοβο άρχισε η κατάδυσή μας στον πράσινο… ωκεανό της Πίνδου. Η διαδρομή από το Μέτσοβο ως το Χαλίκι είναι μια από τις γραφικότερες που έχω δει. Χάνεσαι μέσα στα δάση οξιάς για ένα μεγάλο τμήμα της. Σύντομα το σκηνικό αλλάζει και άξαφνα βρίσκεσαι στα 1500 μέτρα να περιστοιχίζεσαι από υποαλπικά λιβάδια και βουνοκορφές.
Παρακάμπτουμε το Χαλίκι που είναι κι αυτό από τα πιο όμορφα τρικαλινά χωριά και αφετηρία μιας άλλης υπέροχης εκδρομής της Pindus Hiking στην περίφημη δρακόλιμνη Βερλίγκα! Φτάνουμε στην Κρανιά για φαγητό και κάποιοι από εμάς θα φιλοξενηθούν στον Πύργο Μαντάνια, λίγο πριν από το χωριό και δίπλα στο ποτάμι. Ένα πολύ όμορφο κατάλυμα, σαν κάστρο απ’ έξω κι από μέσα – ένας μικρός πράσινος παράδεισος με πισίνα! Στην πλατεία, καθόμαστε στην κοινοτική ταβέρνα Vintu Munti (σημαίνει αέρας του βουνού στα βλάχικα). Θα κινηθούμε σε μια περιοχή πέντε χωριών στην κοιλάδα του Ασπροποτάμου, του μαγευτικού Αχελώου. Όλα τους, εκτός από την Αθαμανία, είναι βλαχοχώρια: Η Κρανιά, τα Δολιανά, το Γαρδίκι και η Αγία Παρασκευή. Εδώ το κλαρίνο βασιλεύει! Τον Αύγουστο πετυχαίνεις όλο πανηγύρια και εορταστικές εκδηλώσεις. Γι’ αυτό και δεν μας έκανε εντύπωση που το χωριό ήταν γεμάτο κόσμο! Γύρω από το τραπέζι με καλό φαγητό και ποτό, τα μέλη της ομάδας αρχίζουμε και γνωριζόμαστε. Η προσμονή όλων μας για την αυριανή μέρα είναι μεγάλη…
Μετά από μια απολαυστική βραδιά καταλήγουμε στην Αθαμανία, στο Αρχοντικό Βελούσι, όπου διαμείναμε οι περισσότεροι. Κι ας είναι νύχτα, αντιλαμβανόμαστε ότι ο ξενώνας είναι μέσα στο πράσινο και το τραγούδι του ποταμού μάς προετοιμάζει για την ομορφιά που θ’ αντικρίσουμε στο πρωινό φως. Πραγματικά, το πλούσιο πρόγευμα κι ο καφές κάτω από τα πλατάνια, στη βεράντα δίπλα στο ποτάμι, είναι το κάτι άλλο!
Αρχοντιά πραγματική με τα όμορφα αναπαυτικά δωμάτια τον εξυπηρετικότατο κ. Μπάμπη και όλο το προσωπικό του. Εδώ, μέχρι τη δεκαετία του ‘70 λειτουργούσε νεροτριβή και νερόμυλος, όπως καταλαβαίνουμε από τα απομεινάρια των εγκαταστάσεων που βλέπουμε ακόμα και σήμερα ακριβώς απ’ έξω.
Το «Στενό»
Έτοιμοι να ξεκινήσουμε! Μετά από σύντομη πορεία σε χωματόδρομο με τα οχήματα φτάνουμε στην αφετηρία μας που είναι το εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων. Ο Παναγιώτης και η Ελευθερία θα μας προμηθεύσουν με τα απαραίτητα: μπατόν για βοήθεια στο περπάτημα, κράνη για τον κίνδυνο λιθόπτωσης στο φαράγγι, σάντουιτς και νερό. Θα μας εξηγήσουν ότι η πορεία δεν είναι εύκολη, ενώ πολλές φορές θα χρειαστεί να πατήσουμε μέσα στο ποτάμι. Για τον λόγο αυτό όλοι έχουμε και
δεύτερο ζευγάρι παπούτσια, κατάλληλα για το νερό.
Το πρώτο κομμάτι της πεζοπορίας μας είναι μέσα από το δάσος. Περιστοιχιζόμαστε από τις ψηλές βουνοκορφές της Πίνδου καθώς διασχίζουμε τη φύση με την υπέροχη βλάστηση: πανύψηλα δέντρα, πλατάνια, κέδροι, δρύες, σφεντάμια, έλατα, αγριολούλουδα με μέλισσες και πεταλούδες συνθέτουν ένα ονειρεμένο σκηνικό. Νιώθουμε σα να
ξαναγεννιόμαστε και ανέμελα προχωράμε δίπλα από το ποτάμι μέχρι να συναντήσουμε τον πρώτο ψηλό καταρράκτη.
Οι όχθες αρχίζουν να πλησιάζουν. Αριστερά και δεξιά μας ορθώνονται ιζηματογενείς ραβδωτοί πέτρινοι όγκοι. Σταγόνες αναβλύζουν μέσα από τους βράχους και γλείφουν τα πετρώματα. Υδάτινη αφθονία! Σύντομα δεν μπορούμε να πατάμε μόνο σε στεγνό έδαφος, οπότε αλλάζουμε παπούτσια και φοράμε τα κράνη. Το νερό ευτυχώς δεν είναι πολύ κρύο, αλλά όλοι νιώθουμε ότι αλλάζουμε επίπεδο και διεισδύουμε σε έναν κόσμο διαφορετικό.
Στον δεύτερο καταρράκτη οι περισσότεροι αφήνουμε τις τσάντες μας γιατί η πορεία ολοένα και δυσκολεύει. Θα χρειαστεί να μπούμε μέχρι το στήθος στο νερό σε κάποια σημεία! Το «Στενό» στενεύει επικίνδυνα πολύ! Ένας διάδρομος πλάτους μονάχα ενός μέτρου και ύψους 40-50 μέτρων! Σαν… μυρμήγκια φαντάζουν οι συνοδοιπόροι μπροστά μου καθώς προχωρούν μέσα στη γιγάντια χαραμάδα αποσβολωμένοι απ’ όσα αντικρύζουν!
Στον τρίτο καταρράκτη (ένα ποίημα κι αυτός!) μένουμε μόνο με τα μαγιό. Από εδώ και πέρα είναι λίγη η απόσταση μέχρι το τέρμα και θα μπεις βαθιά μες στο ποτάμι. Αυτό είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό κομμάτι του Στενού. Τα χρώματα των βράχων εδώ είναι ακόμα πιο έντονα, το ποτάμι κι αυτό αγριεύει.
Η γραμμή τερματισμού βρίσκεται στον τέταρτο και πιο ορμητικό απ’ όλους. Και να μην υπήρχε το φαράγγι θα ήθελες να έρθεις μόνο γι’ αυτόν: όλος ο ρους του ποταμού περνά από εδώ! Βροντοφωνάζει και βρυχάται με τα νερά του να πέφτουν με δύναμη κι εμείς αλαλάζουμε με ιαχές από την άγρια χαρά μας για αυτήν την μοναδική εμπειρία, βουτώντας στα παγωμένα λυτρωτικά νερά του… Μέχρι εδώ κυνηγούσαν τις πέστροφες οι παλιοί, ανάποδα από τη ροή του ποταμού, στριμώχνοντάς τες στην κλειστή αυτή περιοχή, αφού δεν μπορούσαν να υπερβούν το ύψος του καταρράκτη! Ο γυρισμός είναι εξίσου εντυπωσιακός. Βλέπεις και πάλι το εκπληκτικό πέρασμα από την αντίθετη οπτική γωνία και σου αποκαλύπτει νέες μοναδικές αλησμόνητες εικόνες! Γρήγορα περνούν οι δυόμιση ώρες της επιστροφής, σαν το νεράκι που κυλά στον Μουτσιαρίτη ποταμό…
Αθαμανία
Επιστρέφουμε κουρασμένοι και πεινασμένοι αλλά γεμάτοι χαρά. Η Αθαμανία ή «Μουτσιάρα», όπως ήταν το παλιό της όνομα, είναι ένα όμορφο μικρό παραποτάμιο χωριό. «Μουτσιάρα» θα πει ο τόπος που αναβρύζει νερό. Αποτελεί αφετηρία για πολλά περπατήματα, όπως το δικό μας, ή προς την Κακαρδίτσα, το ψηλότερο από τα Αθαμανικά όρη, γνωστά και ως Τζουμέρκα. Στην πλατεία του χωριού, κάτω από τα πλατάνια, θα ξαποστάσουμε για φαγητό στην ταβέρνα Νόστος του Στέλιου, που παράτησε τη ζωή στην πόλη για να μείνει μόνιμα εδώ. Απολαύσαμε για ακόμη μια φορά εξαιρετικά ντόπια κρέατα και το βράδυ θα ξανάρθουμε για τη χοροεσπερίδα που
οργανώνει ο τοπικός σύλλογος με κλαρίνα και πολύ χορό! Μια βόλτα στα πλακόστρωτα σοκάκια του χωριού με την Αγία Παρασκευή, το παλιό πέτρινο σχολείο και τον ανακαινισμένο νερόμυλο είναι ότι χρειάζεται μετά το φαγητό. Καταλήγουμε στο… αρχοντικό μας που βρίσκεται στην άκρη του χωριού αλλά μοιάζει σα να είναι μόνο του μέσα στο δάσος!
Ιερά Μονή Τιμίου Σταυρού
Το απόγευμα, ανάμεσα στα δύο τραπεζώματα, θα πάμε να επισκεφτούμε το σήμα κατατεθέν της περιοχής, τον ναό του Τιμίου Σταυρού που βρίσκεται ανάμεσα στα Δολιανά και την Κρανιά. Ένας τόπος απόλυτης γαλήνης μέσα στο δάσος, όπου δεσπόζει ο επιβλητικός πέτρινος ναός. Δεκατρείς τρούλοι από σχιστόλιθο κοσμούν την κορυφή του! Ένα μοναδικό δείγμα αρχιτεκτονικής, σε έναν περιποιημένο περιβάλλοντα χώρο, με γρασίδι και λουλούδια, παγκάκια και τραπέζια για να ξαποστάσεις.
Καθώς καθόμαστε και θαυμάζουμε σε απόλυτη ηρεμία τον μεγαλόπρεπο ναό, ξαφνικά ακούμε κλαρίνα να πλησιάζουν! Ένα αγροτικό αυτοκίνητο φορτωμένο στην καρότσα του με ντόπιους μουσικούς! Έξι Κρανιώτες κι ένας Δολιανίτης αποτελούν την παρέα και υπό τη συνοδεία κλαρίνων και τυμπάνου μας τραγουδούν στα βλάχικα! Ένα τεράστιο δώρο που ήρθε από το πουθενά – σαν σκηνή από όνειρο – κι ας μην καταλαβαίναμε τίποτα από τους στίχους!
Το Μαντάνι του Δαίμονα
Ένα ακόμη περπάτημα περιλάμβανε η εκδρομή μας πριν την επιστροφή. Καταρράκτης ο τελικός μας στόχος, όπως και χθες, το περίφημο Μαντάνι του Δαίμονα. Ξεκινάμε με αφετηρία την Αγία Παρασκευή ή «Τζούρτζια» που προσεγγίζουμε οδικώς και αφήνουμε τα οχήματά μας στο Αϊ-Γιώργη, ένα ξωκλήσι στο κάτω μέρος του χωριού. Ανεφοδιαζόμαστε με τους εξοπλισμούς μας και ξεκινάμε.
Γι’ άλλη μια φορά βαδίζουμε σε ένα υπέροχο μονοπάτι μέσα σε ελατόδασος, πολύ πιο βατό και μικρότερης δυσκολίας σε σχέση με αυτό που περπατήσαμε χθες. Σε κάποια σημεία υπάρχει απότομη ανηφόρα και στενά περάσματα τα οποία περνάμε βοηθώντας και εμψυχώνοντας ο ένας τον άλλο. Αλλού υπάρχουν σχοινιά που μας διευκολύνουν. Πολλές φορές όμως χάνεται η σηματοδότηση κι εκεί καταλαβαίνεις πως αν είσαι μόνος σου, χωρίς κάποιον να ξέρει καλά τη διαδρομή, είναι εύκολο να χαθείς και να ταλαιπωρηθείς.
Σε μιάμιση ώρα περίπου έχουμε φτάσει στον εξαιρετικό καταρράκτη με την υπέροχη βάθρα και απολαμβάνουμε – τι άλλο από βουτιές! Μετά το μπάνιο στήνεται ένα μίνι πικ-νικ με ντοματούλες, ψωμί, ελιές, τυρί, σαλάμι και, φυσικά, τσιπουράκι! Έχει φροντίσει για όλα ο καλός μας φίλος, Παναγιώτης. «Αυτή είναι και η ομορφιά των εκδρομών μας», θα μου εκμυστηρευτεί, «τα χαμογελαστά γεμάτα ευγνωμοσύνη πρόσωπα των ανθρώπων που μοιράζονται αυτήν την εμπειρία».
«La Daracool», θα μου πει στον δρόμο της επιστροφής, «σημαίνει Δαίμονας κι έτσι λέγαν οι ντόπιοι στα βλάχικα το μέρος αυτό». Μάλιστα, μέχρι τη δεκαετία του ‘90, οι παλιοί δεν είχαν αποκαλύψει αυτήν την τοποθεσία στους νεότερους παρότι τόσο όμορφη! Λέγεται πως υπήρχαν εκεί «καλωθιές», κακά γυναικεία πνεύματα που τρόμαζαν τον κόσμο και ιδιαίτερα τα παιδιά… Εύλογες και διόλου ασυνήθιστες οι δεισιδαιμονίες σε τόπους άγριους, όπως αυτόν, όπου οι άνθρωποι υποτάσσονταν στο κλέος των φυσικών δυνάμεων. Ευτυχώς που υπάρχουν ταξίδια σαν κι αυτά να σου θυμίσουν πόσο μικρός κι αδύναμος είσαι μπροστά στο μεγαλείο της φύσης και να σε φέρουν κοντά με το παιδί μέσα σου που φωνάζει για παιχνίδι, χαρά και ξεγνοιασιά μέσα στη ροή της.
Κρατήσεις και πληροφορίες για το πρόγραμμα των εξορμήσεων
της Pindus Hiking: τηλ. 6948 949789, Παναγιώτης Δαγρές.
FB: northpindoshiking, www.pindushiking.gr.
Αρχοντικό Βελούσι: τηλ. 6979 104272, Μπάμπης Πολύμερος, www.velousi.gr.
Ψητοπωλείο Νόστος στην Αθαμανία: τηλ. 6944 645280, Στέλιος Δήμος,
FB: nostos2020.athamania.