
Μογγοστός
Ένα υπέροχο δρυοδάσος
Πολλές φορές, ανηφορίζοντας από το Κιάτο με σκοπό να επισκεφτούμε τη λίμνη Στυμφαλία ή την περιοχή του Φενεού, γνωστές ομολογουμένως και όμορφες τοποθεσίες της Πελοποννήσου, προσπερνούμε χωρίς να προσέξουμε ένα επικλινές οροπέδιο που απλώνεται στα δεξιά μας, προς τα δυτικά. Εάν κάνουμε τον κόπο όμως να το παρατηρήσουμε καλύτερα, θα καταλάβουμε ότι είναι ένα πυκνό και παρθένο δάσος: ο Μογγοστός ή Μουγγοστός!
Το δάσος απλώνεται σε υψόμετρο μεταξύ 700-946 μέτρων, ανάμεσα στα χωριά Σούλι, Μικρός Βάλτος, Μεγάλος Βάλτος και Θροφαρί, στη βορειοδυτική απόληξη της Ζήριας. Αποτελεί ένα από τα απομεινάρια των αρχαίων δασών βελανιδιάς της Πελοποννήσου, με το μεγαλύτερο και γνωστότερο αυτό της Φολόης στον νομό Ηλείας. Σε ιστορικές αναφορές για την περιοχή, τονίζεται η παρουσία λιονταριών κατά την Προϊστορική περίοδο, οι οποίες «δημιούργησαν» τον μύθο για το «λιοντάρι της Νεμέας» που αντιμετώπισε ο Ηρακλής σε έναν από τους άθλους του. Στο δάσος συναντώνται και άλλα δασικά είδη, η κεφαλληνιακή ελάτη, η κουμαριά και το πεύκο. Περιμετρικά υπάρχουν εκτεταμένες εκτάσεις αμπελώνων από τους οποίους παράγεται το γνωστό κρασί της Νεμέας. Η ονομασία του δάσους «Μουγγοστός» σημαίνει, σε ελεύθερη απόδοση, πυκνός δασωμένος λόγγος.
Τα τελευταία χρόνια, όταν άρχισε να γίνεται ευρέως γνωστός ο Μογγοστός, τουλάχιστον στους φυσιολατρικούς κύκλους, οι εξορμήσεις των ορειβατικών συλλόγων στο δάσος έχουν γίνει πολύ δημοφιλείς, όχι μόνο λόγω της ομορφιάς του αλλά και λόγω των χαμηλών απαιτήσεων σε θέματα ορειβατικής εμπειρίας και φυσικής αντοχής. Το δρυόδασος βρίσκεται, όπως ήδη είπαμε επάνω σε οροπέδιο, άρα έχει μικρές ανηφορικές κλίσεις και ευδιάκριτα μονοπάτια και χωματόδρομους που το διατρέχουν απ’ άκρη σ’ άκρη. Η θέα από την περιφέρεια του οροπεδίου, στα άκρα του δάσους, προσφέρει απλόχερα ένα πανόραμα όλης της βορειοανατολικής Πελοποννήσου, των βουνών της Ρούμελης, του Κορινθιακού κόλπου και… κλεφτές ματιές μέχρι και τα βουνά της Αττικής κοντά στην Αθήνα!
Θα αναφερθώ όμως και για τις «μεταμορφώσεις» του δάσους. Μεταμορφώσεις ανάλογες με την εποχή του χρόνου! Η βελανιδιά είναι φυλλοβόλο δέντρο που σημαίνει ότι αργά το φθινόπωρο το δάσος ντύνεται στα χρυσίζοντα χρώματα της φωτιάς! Τον Χειμώνα είναι γυμνό και γκρίζο, με ένα πυκνό τάπητα ξερών φύλλων που «τρίζουν» σε κάθε βήμα του περιπατητή, ενώ την άνοιξη τα δέντρα αποκτούν και πάλι το πυκνό και ζωηρό πράσινο μανδύα τους…
Τα τελευταία χρόνια, οι εξορμήσεις των ορειβατικών συλλόγων στο δάσος έχουν γίνει πολύ δημοφιλείς, όχι μόνο λόγω της ομορφιάς του αλλά και λόγω των χαμηλών απαιτήσεων σε θέματα ορειβατικής εμπειρίας και φυσικής αντοχής.



Περπατώντας στο δάσος
Αρχικά, οργανώσαμε με φίλους μερικές αναγνωριστικές εξορμήσεις στον Μογγοστό από διάφορα σημεία του. Η πλέον εύκολη προσέγγιση στο δάσος γίνεται από το Θροφαρί, ένα χωριό-μπλακόνι, με απέραντη θέα τον Κορινθιακό όπου λειτουργούν ταβέρνες και ενοικιαζόμενα Airbnb δωμάτια, σε περίπτωση που κάποιος επιθυμεί να διαμείνει.
Ακολουθήσαμε αρχικά την άσφαλτο με κατεύθυνση το χωριό Κεφαλάρι και έπειτα από λίγα χιλιόμετρα στρίψαμε σε βατό χωματόδρομο δυο χιλιομέτρων που διασχίζει εκτάσεις με αμπελώνες μέχρι το ψηλότερο σημείο του οροπεδίου στα 946 μέτρα υψόμετρο, όπου και σταματάει. Από το σημείο αυτό ελεύθερα εξερευνήσαμε διάφορα μονοπάτια και παλαιούς δασωμένους χωματόδρομους που διασχίσουν το δάσος με νότια κατεύθυνση.
Η «κανονική» και ολοκληρωμένη προσέγγιση όμως, γίνεται από τη νότια πλευρά του οροπεδίου, σε μια χαρακτηριστική διασταύρωση του δρόμου όπου υπάρχει πέτρινη βρύση. Το σημείο βρίσκεται πάνω στη διαδρομή από το Σούλι προς τη λίμνη της Στυμφαλίας κι από δω ξεκινά χωματόδρομος που διασχίζει αρχικά καλλιέργειες με αμπέλια και έπειτα οδηγεί στην αρχή του μονοπατιού το οποίο εισχωρεί τελικά, στα ενδότερα του βελανιδοδάσους. Πέρα από την απίστευτη πανοραμική θέα που προσφέρει η διαδρομή λίγο πριν το τέλος, ένα χαρακτηριστικό σημείο της, είναι μια παράκαμψη προς το εντυπωσιακό βραχώδες «τείχος» που κυκλώνει από τα δυτικά το οροπέδιο του δάσους. Είναι γεμάτο κοιλώματα με αλλεπάλληλες γεωλογικές στρώσεις αργίλου και ασβεστόλιθου.
Οι εξορμήσεις με τους ορειβατικούς συλλόγους του Ε.Ο.Σ. Αχαρνών και τις Ελευσίνας πραγματοποιήθηκαν όλες την Άνοιξη, όταν η φύση ήταν σε πλήρη «οργασμό» και ο καιρός καλός! Η συμμετοχή του κόσμου ήταν τόσο μεγάλη, που προσέλαβε στοιχεία μαζικότητας! Η αφετηρία ήταν στη διασταύρωση με την πέτρινη βρύση όπου γεμίσαμε τα παγούρια μας και ξεκινήσαμε την πεζοπορία. Η γοητεία του δάσους, εκτός βέβαια από την όμορφη φύση του, είναι η χαρακτηριστική «σιωπή» που επικρατεί, η οποία διακόπτεται μόνο από το ελαφρύ θρόισμα των φύλλων. Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι περπατούσαμε για αρκετή ώρα στο ομαλό οροπέδιο μέσα στις βελανιδιές και είχαμε την εντύπωση ότι το τοπίο δεν άλλαζε: σαν να είχαμε κολλήσει στον χώρο και στον χρόνο! Μερικά μεμονωμένα έλατα μόνο έσπαγαν τη μονοτονία του τοπίου και αποτελούσαν χαρακτηριστικούς «δείκτες» του μονοπατιού. Καθώς προχωρούσαμε βορειότερα και κατά μήκος της δυτικής περιφέρειας του οροπεδίου, οι βελανιδιές κατά κάποιο τρόπο υποχωρούσαν, δίνοντας χώρο σε ανοιχτές εκτάσεις με κουμαριές. Στα σημεία αυτά, το τοπίο «άνοιγε» και μπορούσαμε να προσανατολιστούμε καλύτερα στον χώρο. Νοτιοδυτικά φαινόταν καθαρά η Ζήρια, στα βορειοδυτικά το Ξυλόκαστρο και η κοιλάδα των Τρικάλων Κορινθίας, στα βόρεια τα βουνά της Στερεάς Ελλάδος, η Γκιώνα, ο Παρνασσός και ο Ελικώνας, στα ανατολικά τα βουνά της Αττικής και ο Κορινθιακός κόλπος, με την Κόρινθο, το Λουτράκι και τον βράχο της Ακροκορίνθου… Μια θέα φανταστική αλλά και τα πλέον καθαρά σημεία του προσανατολισμού μας.
Φτάνοντας στο βορειότερο σημείο του οροπεδίου, στην ομαλή και ψηλότερη κορυφή του στα 946 μέτρα υψόμετρο, συναντήσαμε το τέρμα του χωματόδρομου που έρχεται από το Θροφαρί και τα όρια των αμπελώνων. Για να μην γυρίσουμε από το ίδιο μονοπάτι, ακολουθήσαμε έναν άλλο χωματόδρομο, στενό και σε πολλά σημεία με νεροφαγώματα, επιστρέφοντας στην αφετηρία όπου μας περίμενε το λεωφορείο μας. Όλη τη διαδρομή των δέκα περίπου χιλιομέτρων διανύσαμε σε 4-5 ώρες, μαζί με τις στάσεις και μάλιστα με πολύ χαλαρό ρυθμό.



Όλες οι εξορμήσεις ολοκληρώθηκαν στο χωριό του Μεγάλου Βάλτου, όπου βρίσκονται δυο ευρέως γνωστά – για την περιοχή – εστιατόρια. Βρίσκονται δίπλα-δίπλα, σε εξαίσια τοποθεσία, δροσερή και με τρεχούμενα νερά, κάτω από τη σκιά μιας μεγάλης συστάδας με θεόρατα πλατάνια. Μια μεγάλη ομάδα θα πρέπει να συνεννοηθεί προηγουμένως με τους ιδιοκτήτες των εστιατορίων, διότι τα σαββατοκύριακα μαζεύεται πολύς κόσμος.
Το δάσος του Μογγοστού, αποτελεί μια καλή και ιδιαίτερη επιλογή για μια μονοήμερη εξόρμηση, καθώς απέχει από την Αθήνα μόνο 122 χιλιόμετρα. Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί πως ο Δήμος Κιάτου και Ξυλοκάστρου σε συνεργασία με την Περιφέρεια και το Δασαρχείο, έχουν αναλάβει έργο το οποίο θα περιλαμβάνει μονοπάτια πεζοπορίας, ποδηλασίας, αναρρίχησης και ορεινό τρέξιμο μέσα στο δάσος, αλλά και δεξαμενές υδροληψίας, οι οποίες θα είναι συνδεδεμένες με δίκτυα άρδευσης προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες πυρασφάλειας του δάσους.


Προτάσεις
info's
7Φ στον Μεγάλο Βάλτο
Τι σημαίνει 7Φ; Εύλογο να αναρωτιέται κανείς. «Φίλε, φέρε, φίλους, φάτε φαγητό φρέσκο… φύγετε», σημειώνει ο κ. Δημήτρης Βασιλείου, ιδιοκτήτης της ταβέρνας στον Μεγάλο Βάλτο, όπου τελειώνει η υπέροχη διαδρομή στο δάσος Μογγοστού. Σε ένα απίστευτο σημείο κάτω από τα δροσερά πλατάνια, τα ρυάκια και τις πηγές, απολαύσαμε καλοψημένα, ζουμερά κρέατα, μοσχαρίσια μπριζόλα, μπιφτέκι και ψαρονέφρι, πεντανόστιμα παϊδάκια, αρνάκι και γουρουνοπούλα, τέλειο τζατζίκι, αλλά και το δικό τους ντόπιο κρασάκι. Τηλ.: 27420 41308.
Πληροφορίες για οργανωμένες
εξορμήσεις στο δάσος
• με τον ΕΟΣ Αχαρνών:
• με τον ΕΟΣ Ελευσίνας: