Το ΜΙΝΙΟΝ του μέλλοντός μας

Η μαγεία άρχιζε από το πεζοδρόμιο της Πατησίων, εκεί δίπλα στην Πλατεία Ομονοίας, όπου οι φωτισμένες βιτρίνες του μαγαζιού, στολισμένες με φαντασία σε χριστουγεννιάτικα θέματα, τραβούσαν τα βλέμματα των ενηλίκων και μαγνήτιζαν εκείνα των παιδιών. Χιόνι, δέντρα στολισμένα, μηχανικές κούκλες εν κινήσει, κάθε λογής παιχνίδια και όμορφα ρούχα προσέλκυαν τους μικρούς και μεγάλους κατοίκους της πρωτεύουσας και τους καλούσαν στο εσωτερικό του καταστήματος. Και η μουσική, χαρούμενη και γιορταστική, μέσα και έξω από το μαγαζί, αποτελούσε την ιδανική υπόκρουση για το όργιο των χριστουγεννιάτικων αγορών που θα ακολουθούσε. Όπως είναι γνωστό το ΜΙΝΙΟΝ ξεκίνησε το 1934 και δεν ήταν παρά ένα περίπτερο αλλά με «πραμάτεια» ευρύτερης γκάμας από αυτήν ενός συνηθισμένου περιπτέρου. Ιδιοκτήτης του ένας εργατικός και φιλόδοξος νέος άνδρας, που είχε έρθει στην Αθήνα από τη Χώρα Τριφυλίας, κοντά στα Φιλιατρά, σε ηλικία μόλις δεκατριών χρονών. Καθώς δεν υπήρχαν χρήματα για να συνεχίσει τις σπουδές του, είχε σταματήσει το σχολείο στα δώδεκα και άφησε τη μητέρα του και τις έξι αδελφές του για ν’ ανέβει στην πρωτεύουσα, να βρει την τύχη του και να πραγματοποιήσει τα όνειρά του. Το περίπτερο στα Χαυτεία αποδείχτηκε το όχημα για να τα πετύχει και τα δυο. Στη συνέχεια, σε ηλικία τριάντα χρονών κατάφερε να τελειώσει το Γυμνάσιο και στα σαρανταδύο του χρόνια τη Φιλοσοφική Σχολή. Το όνομά του ήταν Γιάννης Γεωργακάς.

Αρχικά ο Γεωργακάς συνεταιρίστηκε με τον, επίσης οραματιστή, Άγγελο Σεραφειμίδη, ιδιοκτήτη του περιπτέρου και για χρόνια μετανάστη στην Αμερική. Μαζί ξεκίνησαν να υλοποιούν τα σχέδιά τους. Μέσα σε λίγο χρόνο νοίκιασαν κι ένα δεύτερο περίπτερο και πολύ σύντομα άνοιξαν το πρώτο τους κατάστημα στην ίδια περιοχή. Το ΜΙΝΙΟΝ καταφέρνει να επιβιώσει ακόμα και μέσα στον πόλεμο. Τη δεκαετία του ’50 ο Σεραφειμίδης πουλά το μερίδιό του στον συνεταίρο και επιστρέφει στην Αμερική. Ο Γεωργακάς αγοράζει ένα πολυώροφο κτίριο στην αρχή της Πατησίων και, λίγο αργότερα, το διπλανό του. Το ΜΙΝΙΟΝ, όπως το θυμόμαστε, είχε γεννηθεί.

Οι δεκαετίες του ’60 και του ’70 ήταν η χρυσή εποχή του ΜΙΝΙΟΝ. Έχει γίνει ένα σύγχρονο και μεγάλο πολυκατάστημα, το ενδέκατο σε μέγεθος στην Ευρώπη, με ετήσιο τζίρο πάνω από ένα δισεκατομμύριο δραχμές. Είναι το πρώτο μαγαζί στην πρωτεύουσα που θα βάλει κυλιόμενες σκάλες και κλιματισμό, θα χρησιμοποιήσει ηλεκτρονικούς υπολογιστές, θα καθιερώσει τις λίστες αγορών και τη λίστα γάμου, θα καταργήσει τα παζάρια θέτοντας καθορισμένες τιμές, θα καθιερώσει τις ετήσιες εκπτώσεις, θα διαφημιστεί στον τύπο, το ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Αποτελεί ορόσημο της Αθήνας και προορισμό όλων των Αθηναίων, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης. Ο καθένας μπορεί να βρει εκεί ό,τι λαχταρά η ψυχή του: ρούχα και παπούτσια, παιχνίδια και σχολικά, είδη σπιτιού και δώρων, καλλυντικά και αρώματα, διακοσμητικά και εποχιακά, κοσμήματα και ηλεκτρονικά, τμήμα τροφίμων και κομμωτήριο, καφετέρια και εστιατόριο, γραφείο ταξιδίων και αυτοκίνητα! Απασχολεί περισσότερους από 1.000 υπαλλήλους και προσφέρει πάνω από 120.000 διαφορετικά είδη. Το ΜΙΝΙΟΝ είναι για την Αθήνα ό,τι το Harrods για το Λονδίνο και οι Galeries Lafayette για το Παρίσι. Οι επισκέπτες της πρωτεύουσας, είτε προέρχονται από την περιφέρεια ή από το εξωτερικό, εκτός από την Ακρόπολη, θα πάνε και στο ΜΙΝΙΟΝ.

Όμως η εποχή που το ΜΙΝΙΟΝ δείχνει τη δύναμή και την απόλυτη κυριαρχία του πάνω στα υπόλοιπα καταστήματα της Αθήνας, δεν είναι άλλη από τα Χριστούγεννα. Για τις ημέρες των εορτών ο Γεωργακάς ανοίγει και τον 7ο όροφο, με τα παιδιά της πόλης να κάνουν ουρές για να πάρουν γεύση από τη μαγεία των Χριστουγέννων. Εκεί βρίσκεται ο Άγιος Βασίλης, καθισμένος στον θρόνο του, περιμένοντας υπομονετικά να φωτογραφηθεί με τα ανυπόμονα παιδιά. Προβολές, θεατρικές παραστάσεις, μίνι συναυλίες, μέχρι λούνα-παρκ και ζωολογικός κήπος στήνονται από τον Γεωργακά και ο ίδιος υποδέχεται τα παιδιά και τους μοιράζει σοκολάτες. Το ΜΙΝΙΟΝ ήταν ο απόλυτος χριστουγεννιάτικος προορισμός, χωρίς σοβαρό αντίπαλο, και μέχρι σήμερα παραμένει αξεπέραστο.

Οι δύο τελευταίοι μήνες του 1980 υπήρξαν μελανοί για την Αθήνα. Στις 17 Νοεμβρίου η πορεία για το Πολυτεχνείο βάφεται με το αίμα δύο νεκρών παιδιών και, έξι μέρες πριν τα Χριστούγεννα, δύο μεγάλα γειτονικά καταστήματα, το ΜΙΝΙΟΝ και ο ΚΑΤΡΑΝΤΖΟΣ παραδίνονται στις φλόγες μετά από εμπρησμό από αγνώστους. Η καταστροφή ήταν ολοσχερής, το μόνο που απέμεινε από το πολυκατάστημα ήταν ο σκελετός του κτιρίου ενώ οι ζημιές υπολογίστηκαν σε πάνω από δύο δισεκατομμύρια δραχμές. Με τη βοήθεια των υπαλλήλων του και τη συμπαράσταση του κόσμου, ο Γεωργακάς καταφέρνει να το ξαναστήσει. Σαν τον φοίνικα το ΜΙΝΙΟΝ θα αναγεννηθεί, κυριολεκτικά από τις στάχτες του, όμως τίποτα δεν θα είναι το ίδιο. Το 1983 θα περάσει στον κρατικό έλεγχο, εντασσόμενο στις προβληματικές επιχειρήσεις. Το 1991 ο Γεωργακάς θα ξαναπάρει το τιμόνι, μαζί με τους Ν. Βερνίκο και Λ. Ησαϊάδη, αλλά έναν χρόνο αργότερα, το 1992, θα αποχωρήσει πουλώντας τις μετοχές του στους δύο συνεταίρους του. Το ΜΙΝΙΟΝ αλλάζει μορφή, μεγάλες φίρμες κάνουν την εμφάνισή τους σε αυτό με shop in a shop τμήματα, εμπλουτίζεται με πιο ακριβά είδη κι απευθύνεται, πλέον, σε μια πιο εύρωστη, οικονομικά, πελατεία. Όμως αδυνατεί να ανταγωνιστεί πιο προσιτά πολυκαταστήματα, κυρίως το γειτονικό των αδελφών Λαμπρόπουλων, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει μια σειρά από σοβαρά προβλήματα (έλλειψη ρευστότητας, απώλεια εμπιστοσύνης προμηθευτών, μέχρι και λειτουργία κυκλώματος εκβιαστών στον ημιώροφο!). Από τότε και έπειτα το ΜΙΝΙΟΝ ακολουθεί την οικονομική πορεία της ίδιας της Ελλάδας. Περνά στα χέρια των Φάις της Elmec και στη συνέχεια σ’ εκείνα των Κουτσολιούτσων της Folli Follie με τα γνωστά προβλήματα. Το 1998 κλείνει οριστικά και παραμένει κλειστό μέχρι σήμερα.

Πριν λίγες εβδομάδες σειρά δημοσιευμάτων ανέφερε τον πλειστηριασμό του ακινήτου μέχρι το τέλος του χρόνου. Πολλοί σοβαροί επενδυτές, Έλληνες και ξένοι, έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους, με όλες τις προβλέψεις να επισημαίνουν την επαναλειτουργία του πολυκαταστήματος μέσα στο 2023. Διάφορα αρχιτεκτονικά γραφεία έχουν υποβάλει τις προτάσεις τους για την ανάπλαση του κτιρίου, το οποίο εκτός από το πολυκατάστημα, θα περιλαμβάνει πέντε νέα κτίρια, πολυτελή γραφεία επιχειρήσεων, μοντέρνα διόρωφα διαμερίσματα, μέχρι και μια πισίνα!

Το σίγουρο, πάντως, είναι ένα: όσο υπερσύγχρονο κι εξελιγμένο να είναι το ΜΙΝΙΟΝ του μέλλοντός μας, όση πολυτέλεια κι αν έχει, είναι αμφίβολο αν θα καταφέρνει να γεμίζει τα μάτια μας με θαυμασμό και την ψυχή μας με χαρά και ζεστασιά, κάθε Χριστούγεννα, όπως το ΜΙΝΙΟΝ που γνωρίσαμε κι αγαπήσαμε στην παιδική μας ηλικία.