«Απένταρο» γαλάζιο

Στον Νότο του Ρεθύμνου

Η άμμος είναι ιστορία. Πετρωμάτων που θρυμματίστηκαν με τον καιρό, φιλιών που κλέφτηκαν δίπλα στη φωτιά, τραγουδιών που συνόδευσαν τις νύχτες. Ιστορία που γλιστρά ανάμεσα απ' τα δάχτυλα. Αραιή όσο πρέπει και συμπυκνωμένη όσο χρειάζεται. Για να 'χει η αγάπη συνοχή κι ο βοριάς να γκρεμίζει τα παλάτια...

Ξύπνημα στις έξι, πότισμα του κήπου, διαδρομή μιας ώρας για Ηράκλειο, εργασία οκτάωρη, επιστροφή, συγκομιδή εσπεριδοειδών... Η έντονα εργάσιμη εβδομάδα έχει τελειώσει – όμως η κούραση ευτυχώς ξεχνιέται. Συγκεντρώνω τις βασικές προμήθειες για τυχόν παραμονή στην ερημιά. Ανθός αλατιού απ’ τα Καπετανιανά, ρίγανη Ταϋγέτου, αγουρέλαιο δικό μας, νερό, παξιμάδι κρίθινο και τα σαλατικά, και... δρόμο! Σε απόσταση 60 χλμ. από το Ρέθυμνο και 90 χλμ. από το Ηράκλειο μέσω Τυμπακίου, βρίσκεται η σειρά με τις πιο όμορφες – και λιγότερο ανεπτυγμένες τουριστικά – παραλίες του νοτίου Ρεθύμνου. Οδηγώντας σκέφτομαι τη χρονιά που προηγήθηκε. Έντεκα μήνες έχουν περάσει από το σμίξιμο και την παρέα των φίλων κι η προσμονή είναι μεγάλη. Γρήγορα, αφήνω πίσω τη γραμμική μονοκαλλιέργεια των ελαιώνων του κάμπου και τη θάλασσα από νάιλον των θερμοκηπίων...

Ανηφορίζοντας προς Σακτούρια, ήδη οι αισθήσεις μου πιάνουν κορυφές. Λίγα αμπέλια, ελιές παλιές φυτεμένες αραιά, κάποιο μελίσσι, κατσίκια, προβατάκια... Οι ρυθμοί έπεσαν, η ζωή μοιάζει ήδη πιο λιτή, πιο μεστή. Η παρέμβαση του ανθρώπου δεν είναι βίαιη, η συμβίωση είναι πιο ισορροπημένη. Τα Άνω Σακτούρια έχουν εκπληκτική θέα στα γύρω βουνά, Σιδέρωτα και Κέντρος, και στη θάλασσα ως τη Γαύδο. Μαζί με το «αδερφάκι» τους, τα Κάτω Σακτούρια, υπήρξαν άλλοτε μεγαλύτεροι οικισμοί, μα σταδιακά παρήκμασαν. Λόγω της προνομιακής θέσης και της ησυχίας που προσφέρουν, τα τελευταία χρόνια αρκετοί δυτικοευρωπαίοι, αλλά και μερικοί ντόπιοι, δείχνουν ενδιαφέρον να τα κατοικήσουν.

 

Η τρίτη πέτρα

Το πρώτο μέρος που βιάζομαι να βρεθώ είναι ο προστατευμένος κόλπος της ανατολικής Τριόπετρας, όπου φτάνω σε 45 λεπτά οδήγησης από το Τυμπάκι. Από Ανατολή προς Δύση, είναι δυο παραλίες στη σειρά, η Μικρή και η Μεγάλη Τριόπετρα, τις οποίες χωρίζει μια χερσόνησος. Οι τρεις βράχοι στην άκρη της χορεύουν με τα κύματα και βαφτίζουν την περιοχή.

Η μικρότερη «αδερφή» είναι μια αμμουδιά υπήνεμη, προσιτή και με ρηχότερα νερά, η οποία ενδείκνυται για οικογένειες. Οι ξαπλώστρες κι οι ομπρέλες είναι δωρεάν. Χαίρομαι που βλέπω τα μικρά παιδιά να απολαμβάνουν τα παιχνίδια στην άμμο – τα χτισίματα και τα κυνηγητά, όσο και το μπάνιο τους. Αφού κάνω μια βουτιά να δροσιστώ και να ξεπλυθώ απ’ τη μέρα, πάω στον αγαπημένο Στέλιο. Ακριβώς από πάνω μου, η ταβέρνα «Απανεμιά» έχει ό,τι λαχταρά η ψυχή κι επιθυμεί το στομάχι: καλομαγειρεμένο φρέσκο ψάρι, σαλάτα με πανδαισία υλικών, μπιφτέκι γεμιστό, μπριζόλα ζουμερή και πεντανόστιμα συνοδευτικά, όλα φτιαγμένα μερακλίδικα... Ο Στέλιος, ο Σταύρος, η Γεωργία και τα άλλα παιδιά είναι φιλικοί, άνετοι κι εξυπηρετικότατοι. Μόνο με χαμόγελο και καλή διάθεση θα φύγεις από δω και πάντα θα επιστρέφεις... Διαθέτουν δωμάτια για ενοικίαση που είναι ανοικτά από αρχές Μάη έως τέλη Οκτώβρη. Τον χειμώνα μένουν στα Ακούμια, το χωριό τους, είκοσι λεπτά οδήγηση προς τον Βορρά. Συζητάμε για το διάστημα που πέρασε – πώς πήγαν τα μικρά με τα μαθήματα, οι ενήλικες με τις αγροτικές εργασίες, όλοι με την κλεισούρα... Σίγουρα, κι όπως παντού, οι τόποι – και κυρίως οι άνθρωποι – είναι επηρεασμένοι από τον κορονοϊό και τις επιπτώσεις του. Τα ταβερνάκια και τα καφενεία δειλά ξεκίνησαν ν’ ανοίγουν, ή υπολειτουργούν. Τα μπαράκια είναι ακόμα κλειστά, οι συναυλίες άγνωστο πεδίο κι η μουσική ανύπαρκτη. Είμαστε όμως εδώ, συναντιόμαστε ξανά, γελάμε και τρώμε μαζί – ζούμε! Τη νύχτα απλώνω τον υπνόσακο απολαμβάνοντας την ησυχία και τον ύπνο κάτω απ’ τα αστέρια. Την ξεκούραση που όλοι αξίζουμε...

 

Οι αμμόλοφοι του Αγίου Παύλου

Πολύ νωρίς, σηκώνομαι, φτιάχνω κουταλάτο καφεδάκι, δοκιμάζω σνακ καλαμποκιού και εφτάζυμο γλυκό ψωμάκι από τον υπέροχο «Κάπτεν Μαρκ» και το τσούρμο του, με τον εκπληκτικό φούρνο τους στα Μιξόρρουμα. Μόλις αναλάβω δυνάμεις, κινώ ανατολικά... Έπειτα από δέκα λεπτά περπάτημα, φτάνω σ’ ένα μονοπατάκι ευκολοδιάβατο. Κατηφορίζω, δρασκελώ ένα ρυάκι, τον Ακουμιανό ποταμό και προσεγγίζω τη δυτική πλευρά της παραλίας. Στην αρχή της είναι επίπεδη, γεμάτη γκρεμισμένες πέτρες, στρογγυλεμένες απ’ τη θάλασσα και από τον χρόνο... Η Ντανιέλα έφκιασε έναν πέτρινο κρητικό λαβύρινθο... και τον ξανάφκιασε με υπομονή, μετά από μια μεγάλη θαλασσοταραχή. Μετά ξεκινούν σταδιακά οι εντυπωσιακοί αμμόλοφοι. Αρχίζουν στην κορφή του λόφου και τελειώνουν στον βυθό. Ανάμεσά τους, τρεις βραχοκοκκαλιές με τις αντίστοιχες σπηλιές στη βάση τους. Στη δεύτερη μπορείς άνετα να κατασκηνώσεις αλλά η εντυπωσιακότερη είναι μια τρίτη σπηλιά, ακριβώς πάνω στο κύμα, όπου σχηματίζονται φυσικές καμάρες. Το μέρος μόλις αρχίζει να φωτίζεται, οι ηλιαχτίδες χαϊδεύουν τους αμμόλοφους και τα βήματα των περιηγητών φαίνονται ίσαμε να τα σβήσει το κύμα...

Χάρισε στα μάτια σου την πιο γνήσια ποίηση, αλλά και στη μέση σου μια φυσική θεραπεία, ξαπλώνοντας απογευματάκι στη ζεστή άμμο...

Στους αμμόλοφους του Αγίου Παύλου
Στους αμμόλοφους του Αγίου Παύλου
Στους αμμόλοφους του Αγίου Παύλου

Μπαμπάδες και παιδιά παίζουν με τα κύματα, πηδάνε, χορεύουν, κολυμπάνε. Δεν επιθυμούν να τα δαμάσουν, τα χαίρονται. Πόσο αναζήτησα την χαρά των ανθρώπων...

 

 Κραυγές και ψίθυροι

Η ομορφιά μπορεί να είναι κραυγή ή ψίθυρος. Να δημιουργείται ή να παρατηρείται. Να βρίσκεται σε στενά σοκάκια ή στην απλωταριά. Σε αντίθεση με τα ξαδέλφια τους της Σαχάριας Αφρικής, που τόσο συχνά μας στέλνουν τη σκόνη τους, οι αμμόλοφοι εδώ είναι ένας ψίθυρος. Προσφέρουν ψυχική ανάταση, πνευματική διαύγεια, σωματική ευεξία και ανακούφιση... Ανεβαίνοντας προσεχτικά στον βράχο, αγναντεύεις ως την Αγιά Φωτιά και τα Χανιώτικα βουνά και θαυμάζεις όλη τη σειρά των αμμόλοφων.

Το ηλιοβασίλεμα από δω είναι απίστευτο. Χάρισε στα μάτια σου την πιο γνήσια ποίηση αλλά και στη μέση σου μια φυσική θεραπεία, ξαπλώνοντας απογευματάκι στη ζεστή άμμο... Η θάλασσα εδώ είναι καταγάλανη, βαθιά και συνήθως με κύμα, καθώς η παραλία είναι εκτεθειμένη στους ανέμους. Η φυσική ενέργεια πνέει παντού, αποτελεί άλλωστε τόπο σεμιναρίων γιόγκα με δύο ενεργά κέντρα στον Άγιο Παύλο και την Τριόπετρα. Έλα νύχτα με τον άνθρωπό σου, κολύμπησε στο πλαγκτόν που φωσφορίζει σαν το γαλαξία, επισκέψου τις σπηλιές. Αυτό το μέρος κι εκείνος ο άνθρωπος θα χουν για πάντα την αγάπη σου... Ο ήλιος όμως ψήλωσε πολύ και θα επιστρέψουμε στον Στέλιο να φάμε μια σαλάτα και τα λατρεμένα τηγανητά κολοκυθάκια του.

 

Η «μεγάλη αδελφή»

Η Μεγάλη Τριόπετρα, ή Ακουμιανή Γιαλιά, δεσπόζει στα πέντε λεπτά με το αυτοκίνητο προς τα δυτικά. Η πανέμορφη πλατιά αμμουδιά έχει δυνατά, συνήθως, κύματα. Ενδείκνυται για wind ή kite surf – όταν σηκωθεί άνεμος – αλλά και για θαλάσσιο καγιάκ στην άπνοια. Έχει ένα δυο ταβερνάκια μπροστά στην αμμουδιά. Ακριβώς πριν τις χαρακτηριστικές κλιμακωτές τρεις πέτρες, οι οποίες βαφτίζουν την παραλία, βρίσκεται μια σπηλιά, μοναδικό φυσικό καταφύγιο από τον ήλιο. Χωράει άνετα πέντε με έξι άτομα. Αρνητικό στοιχείο για πολυήμερη διαμονή με σκηνή, αποτελεί η ελάχιστη φυσική σκιά της τεράστιας παραλίας...

 

Ανατολικά της Εδέμ

Αν συνεχίσουμε κατά μήκος της ακτής, βρισκόμαστε σε 15 λεπτά με τα πόδια στις Λίγκρες. Στον ίδιο χρόνο φτάνουμε και με το αυτοκίνητο εξαιτίας του απαραίτητου κύκλου. Σποραδικά, στα γύρω λοφάκια έχουν κτιστεί δωμάτια και ξενώνες στην πλειονότητα τους, με ταιριαστή στο τοπίο αρχιτεκτονική και αμφιθεατρική θέα, ενώ άλλα τόσα παλιά κτίρια έχουν εγκαταλειφτεί. Έρχεσαι στις Λίγκρες και με χαρά περισσή δε βλέπεις ούτε δείγμα ξαπλώστρας. Δυο-τρία αλμυρίκια για άραγμα στη σκιά κι ένας μεγάλος βράχος στη μέση. Βαθιά πεντακάθαρα νερά κι όταν είναι κάλμα βλέπεις τον βυθό ως και στα 40 μέτρα βάθος! Μπαμπάδες και παιδιά παίζουν με τα κύματα, πηδάνε, χορεύουν, κολυμπάνε. Δεν επιθυμούν να τα δαμάσουν, τα χαίρονται. Πόσο αναζήτησα την χαρά των ανθρώπων...

Η παραλία με τα ιδιαίτερα βότσαλα, που μοιάζουν με ζωγραφιστά, εκτός του βραχοφύλακα-προστάτη στο κέντρο της, διαθέτει κι έναν χαρακτηριστικότερο φύλακα-άγγελο... στο τέλος της Δύσης· τον Μιχάλη. Στο ταβερνάκι τους, ο ευγενέστατος Μιχάλης με την οικογένεια και τους συνεργάτες-φίλους του, σερβίρουν φρέσκο ψαράκι, που βγάζουν οι ίδιοι με τη βάρκα τους, και μαγειρευτά φαγητά με ντόπιες πρώτες ύλες. Είκοσι χρόνια πάμε, μια βραδιά κακή δεν περάσαμε, ένα μέτριο φαγητό δεν ήρθε... Καλόπιοτο ρακί και έγνοια σε όλους τους πελάτες, ο Μιχάλης... Πόσες φορές μας χάρισε μεζέ και νερό μη και μας λείψουν το βράδυ... Δεν είναι κι εύκολο να είσαι φύλακας του παραδείσου.

Αυθεντικό Airbnb στον ίσκιο της Χαρουπιάς.
Μικρή Τριόπετρα. Η χαρά των παιδιών...
Απανεμιά

 

Αγία Φωτιά.

Ω! Ειν’ ωραία στον παράδεισο!

Περπατώντας προς τα δυτικά, θα δεις ν’ απλώνονται οι πλέον απομονωμένες παραλίες. Είναι τέσσερις στη σειρά και ξεχωρίζονται από τα πεσμένα βράχια αναμεσά τους... Είναι σχετικά δυσπρόσιτες και σε δυο τρία σημεία απαιτείται προσοχή. Παρατηρώντας τη γεωμορφολογία, θαυμάζεις το έργο της τύχης και της σύνθεσης των πρωτογενών στοιχείων... Όλα τριγύρω είναι αγέρας και θάλασσα, ήλιος και πέτρα. Στο τέλος τους, και πριν από δυο νεόκτιστους ξενώνες, βρίσκεται ο πλέον εντυπωσιακός αμμόλοφος, ένα... φεγγαροδρόμιο! Τα παράλια διασχίζονται καθημερινά από μικρές κι αυθόρμητες ή μεγάλες κι οργανωμένες ομάδες πεζοπόρων. Μέρη που κουβαλάνε νοσταλγία και προσμονή, που μυρίζουν περιπέτεια κι ανεμελιά – Χωκ Φιν και Ροβινσώνα Κρούσο. Τις ασέληνες νύχτες, μπορείς να απολαύσεις πολύ καθαρά την παρατήρηση των άστρων, αφού η φωτορύπανση εδώ αγνοείται... Σε αντίστιξη με την αναγκαστική δική μας συστολή, οι τόποι φαίνονται ακόμα πιο ζωντανοί, αφού η λιγότερη κίνηση των ανθρώπων και των ζώων τους έχει αφήσει λεύτερη τη χλωρίδα να επεκταθεί. Καρποφόρα και βότανα, ελιές και φασκόμηλα, χαρουπιές και θυμάρι, καλαμιές και δίκταμο ξεδιπλώθηκαν άφοβα κι οι μυρωδιές τους, ειδικά τα ζεστά πρωινά, είναι πρόκληση για την όσφρηση και χρονοτάξιδα στα δωμάτια του νου... Με κληματόφυλλα απ’ τη θεία Ρένα για μεζεδάκι, λίγο ουζάκι από τη Μυτιλήνη και τον αγαπημένο Καρυωτάκη, απολαμβάνω το δειλινό και γέρνω να κοιμηθώ, γλυκά σαν παιδάκι, γλυκά στο ακρογιάλι της πατρίδας.

Κρύα πρωινή βουτιά για ξύπνημα και αναζωογόνηση και καφεδάκι πλάι στον βράχο. Εδώ θα μείνουμε σήμερα να στοχαστούμε και να το χαρούμε, στη δική μας πρωτόπλαστη Εδέμ. Όλα τα καλά πράγματα είναι άγρια και λεύτερα, λέει ο Θορώ κι εδώ υπάρχει αγάπη κι αιώνια επιστροφή. Άλλωστε υπάρχει καλύτερος τρόπος να κοινωνικοποιηθείς; Ποιος θα βρεθεί εδώ κατά λάθος κι όχι από προσπάθεια εξερεύνησης κι αναζήτησης του έξω και έσω κόσμου; Υπάρχει καλύτερο μέρος για ανεμελιά, για τη χαρά της πρώτης γνωριμίας με ανθρώπους αξιόλογους από όλο τον πλανήτη; Για άφημα στις φυσικές εμπειρίες, τις τόσο αισθησιογόνιμες, για δημιουργική αφύπνιση, καλλιτεχνική έμπνευση και έκφραση; Το ξέρω, θα κτιστούν υπόσκαφα σπίτια, βιοκλιματικά κτήρια κι ό,τι φέρει «ανάπτυξη». Πάει κι αυτός ο παράδεισος... Αξίζει να τον επισκεφτείς τώρα, να προλάβεις να τον ζήσεις στην πολυτιμότερη εκδοχή του – και δωρεάν.

 

Γη των ανθρώπων

Πάνω και γύρω απ’ τις ακρογιαλιές βρίσκονται τα χωριουδάκια Αγαλιανού, Κεραμέ, Δρύμισκος και Άρδακτος, στον δρόμο προς το κεφαλοχώρι του Σπηλίου. Οι κάτοικοί τους είναι αγνοί, φιλόξενοι κι ανοιχτόκαρδοι. Ζουν ηλικιωμένοι κυρίως, αλλά έχει κι η νιότη το μερτικό της – περισσότερο τα καλοκαίρια. Ασχολούνται με την ελαιοκομία και την κτηνοτροφία. Αρκετοί βγάζουν λίγο κρασί, ακόμα και μέλι. Γνωρίζουν να ξεδιαλέγουν αγριόχορτα και μυρωδικά, να βρίσκουν χοχλιούς κι αμανίτες. Ψαρεύουν όποτε μπορούν, ίσως και να κυνηγούν, όταν επιτρέπεται. Όπως παλιά, όπως πάντα. Μα κυρίως γνωρίζουν να διηγούνται ιστορίες. Με τον πλούσιο αφηγηματικό τρόπο του Ομήρου και τον ρυθμό του Κορνάρου. Όρεξη να ‘χεις, κι όλα αυτά με χαρά θα στα διδάξουν κι υπομονή. Θα σε κεράσουν καφεδάκι και ρακί, με προθυμία θα σε πληροφορήσουν για ό,τι χρειαστείς, με λαχτάρα θα συζητήσουν μαζί σου. Οι βασικές προμήθειες μπορούν να ανανεωθούν στα μαγαζάκια τους, πριν την επιστροφή σου στη θάλασσα...

Ευχαριστώ τον Στέλιο, τον Μιχάλη κι όλα τα παιδιά για τη φροντίδα στον τόπο και σ’ εμάς. Για τώρα και για πάντα: «Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο!»

 

 

Άφημα στις φυσικές εμπειρίες, καλλιτεχνική έμπνευση και έκφραση...
Απένταρο γαλάζιο...
«Οδός Παραδεισίων». Στο μαγαζί του Μιχάλη στις Λίγκρες.

Προτάσεις

0
Shares

Σας αρέσει το site μας?

Ακολουθήστε μας στα social και δεν θα το μετανιώσετε...

0
Shares